Είναι σε όλους γνωστό ότι το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής, το οποίο προάγει την υγεία και μας προστατεύει από διάφορες ασθένειες της εποχής μας, όπως ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά, δίνει μεγάλη βαρύτητα στην ομάδα δημητριακών δηλαδή στο ψωμί, στα όσπρια, στο ρύζι, στις πατάτες και στα δημητριακά και τα προϊόντα ολικής αλέσεως.
Στην κατηγορία των δημητριακών ανήκουν και οι μπάρες δημητριακών, οι οποίες χρησιμοποιούνται από τους περισσότερους από εμάς ως σνακ, είτε στο δεκατιανό, είτε στο απογευματινό.
Επίσης, κάποιοι χρησιμοποιούν τις μπάρες προς αντικατάσταση του πρωινού γεύματος συνδυαστικά με κάποιο ρόφημα, κυρίως όσοι έχουν την συνήθεια να μην τρώνε πλήρες πρωινό γεύμα. Υπάρχουν επίσης και εκείνοι που επιθυμούν να αντικαστατήσουν ένα γλυκό με πολλές θερμίδες με κάτι πιο ελαφρύ και υγιεινό, αλλά παράλληλα γευστικό.
Η επιλογή μιας μπάρας δημητριακών, η οποία κατά βάση περιέχει υδατάνθρακες, καθώς και πρωτεΐνη φυτικής προέλευσης, σε συνδυασμό με τις βιταμίνες, τα μέταλλα και άλλα ιχνοστοιχεία, είναι αναγκαίο να βασίζεται στα εξής κριτήρια:
- Επιλέγουμε μια μπάρα δημητριακών, η οποία δεν αναγράφει στην ετικέτα της περισσότερο από 100% των RDA σε βιταμίνες και μέταλλα.
- Επιλέγουμε μια μπάρα, που περιέχει μεγάλη ποσότητα φυτικών ινών, τουλάχιστον 3 γραμμάρια/100γρ.
- Αποφεύγουμε μπάρες δημητριακών που περιέχουν μεγάλη ποσότητα σακχάρων (όχι περισσότερο από 18 γρ./μπάρα) και κατά συνέπεια είναι πλούσιες σε θερμίδες. Αξίζει να αναφέρει κανείς ότι σάκχαρα είναι και το σιρόπι γλυκόζης και το ιμβερτοσάκχαρο, τα οποία αναφέρονται συχνά στα συστατικά μιας μπάρας δημητριακών αλλά συνυπολογίζονται και στις διατροφικές πληροφορίες στο σύνολο των σακχάρων. Στο εμπόριο, υπάρχουν μπάρες οι οποίες διαφέρουν αρκετά στη θερμιδική τους πυκνότητα. Για αυτό είναι καλό για θέματα διαχείρισης βάρους, να προσέχουμε τις ετικέτες τροφίμων.
- Ένα άλλο σημείο στο οποίο οφείλει ο καταναλωτής να εντείνει την προσοχή του, είναι η περιεκτικότητα μιας μπάρας σε trans ή υδρογονωμένα λιπαρά οξέα. Επιλέγουμε μπάρες που δεν περιέχουν υδρογονωμένα λιπαρά οξέα. Τα παραπάνω είδη λιπαρών οξέων σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων.
- Επίσης, προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην περιεκτικότητα μιας μπάρας δημητριακών σε κορεσμένα λιπαρά οξέα. Είναι προτιμότερο μια μπάρα δημητριακών να περιέχει λιγότερο από 3 γρ. κορεσμένων λιπαρών οξέων. Και σ’ αυτήν την περίπτωση, ο λόγος είναι ότι τα κορεσμένα λιπαρά οξέα βλάπτουν σοβαρά την υγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο πρόκλησης καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Όσον αφορά στην επιλογή μεταξύ μιας μπάρας δημητριακών που είναι ολικής αλέσεως και μιας που δεν είναι, αξίζει να αναφέρει κανείς ότι όλα τα προϊόντα ολικής αλέσεως είναι υψηλότερης βιολογικής αξίας.
Και αυτό, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε άμυλο, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικούς παράγοντες, βιταμίνες, μέταλλα, λιγνάνες και φαινολικούς παράγοντες,οι οποίοι έχει βρεθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, καρκίνο, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία και άλλες ασθένειες. Τα περισσότερα από τα ωφέλιμα συστατικά βρίσκονται στο φύτρο και στο πίτουρο, τα οποία αποβάλλονται κατά τη διαδικασία ραφιναρίσματος των δημητριακών.
Όσον αφορά στην γευστική απόλαυση που επιθυμεί να έχει ο καταναλωτής, αυτή είναι εύκολο να ικανοποιηθεί λόγω της μεγάλης ποικιλίας γεύσεων που είναι διαθέσιμες στην αγορά. Πρώτα απ’ όλα όμως ο καταναλωτής οφείλει να ελέγχει την ετικέτα της μπάρας για τα θρεπτικά συστατικά που αναφέρθηκαν παραπάνω και να επιλέξει σύμφωνα με τις διατροφικές του ανάγκες.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι στην αγορά, κυκλοφορούν διάφοροι τύποι από μπάρες δημητριακών που απευθύνονται σε συγκεκριμένες ομάδες ατόμων οι οποίοι μπορεί να αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας ή είναι αθλητές και έχουν ιδιαίτερες ανάγκες.
Τέτοιες μπάρες μπορεί να έχουν παραπάνω πρωτεΐνη ή μπορεί να είναι ελεύθερα γλουτένης για παράδειγμα αλλά είναι καλό να συστήνονται από επαγγελματίες υγείας, δηλαδή κλινικό ή αθλητικό διαιτολόγο ή γιατρό.
Αν έχετε περισσότερο χρόνο στη διάθεσή σας, εκτός από τις μπάρες που κυκλοφορούν στο εμπόριο, μπορείτε να φτιάξετε τις δικές σας μπάρες χρησιμοποιώντας δημητριακά ολικής αλέσεως όπως αυτά που καταναλώνετε με το πρωινό σας.
Υπάρχουν πολλές συνταγές σε βιβλία μαγειρικής ή σε αντίστοιχες σελίδες στο διαδίκτυο αλλά χρησιμοποιήστε τη δημιουργικότητά σας και γιατί όχι, μπορούν και τα παιδιά σας να σας βοηθήσουν. Θα τους αρέσει και θα τα καταναλώνουν με άλλη διάθεση!
Γράφει η Ασημένια Καναρίδου, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, επιστημονική συντάκτρια medNutrition