Το μυοσκελετικό μας σύστημα δεν αποτελείται μόνο από μύες και κόκκαλα, όπως υποδεικνύει η λέξη, αλλά περιλαμβάνει τον συνδετικό ιστό και τις αρθρώσεις. Οπότε κρίνεται σκόπιμο να φροντίζουμε όλα τα επιμέρους τμήματα.
Ποιο είναι το όφελος των συμπληρωμάτων διατροφής;
Τα τρόφιμα αποδίδουν λιγότερα θρεπτικά συστατικά σε σχέση με παλιότερα κι έτσι είναι δύσκολο να τα πάρουμε σε επαρκείς ποσότητες από τη διατροφή μας. Προσθέτοντας τα συμπληρώματα, μας βοηθούν να προλάβουμε ή να επιβραδύνουμε νόσους και συνολικά να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας.
Έρευνες και μετα-αναλύσεις συμπεραίνουν ότι η χρήση συμπληρωμάτων είναι ασφαλής και στις περισσότερες περιστάσεις ωφέλιμη. Αυτό ισχύει διότι ο καθένας ανταποκρίνεται διαφορετικά στα συμπληρώματα, όπως συμβαίνει και με τα φάρμακα, γι’ αυτό κάνουμε δοκιμές. Κάποιοι δεν ανταποκρίνονται καθόλου!
Ποια συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν ταυτόχρονα τα οστά και τις αρθρώσεις;
- Η βιταμίνη D και το ασβέστιο
Η βιταμίνη D είναι ωφέλιμη σε πολλαπλά επίπεδα και η συνεργική της δράση με το ασβέστιο είναι «κατοχυρωμένη». Άλλωστε, με 99% του ασβεστίου να βρίσκεται σε οστά και δόντια, γίνεται να μην ωφεληθούμε από την ενίσχυσή του;
Επίσης σχεδόν το 100% του βρίσκεται στο μυοσκελετικό μας σύστημα κι έχει ταυτοποιηθεί η ευεργετική του δράση όταν λαμβάνεται ως συμπλήρωμα.
- Η γλυκοζαμίνη και η χονδροϊτίνη
Ένα αμινοζάχαρο που βρίσκεται φυσικά στα οστά και τις αρθρώσεις και συνήθως τη συναντάμε μαζί με την χονδροϊτίνη, η οποία -όπως προδίδει και το όνομά της- είναι συστατικό των χόνδρων.
- Ω-3 λιπαρά οξέα
Έχουν αντιφλεμονώδη δράση και θεωρούνται απαραίτητα αφού το σώμα μας δεν μπορεί να τα συνθέσει.
Διαβάζοντας ξανά την παραπάνω λίστα, παρατηρούμε ότι τα περισσότερα από αυτά που αναφέρονται είναι συστατικά που υπάρχουν ήδη στα οστά και τις αρθρώσεις μας, οπότε γίνεται εμφανές ότι ο σκοπός είναι να ενισχύσουμε τις υπάρχουσες δομές.
Τι να προτιμήσουμε στην περίπτωση που μας ενδιαφέρει να ενισχύσουμε περισσότερο τα οστά και να αντιμετωπίσουμε την οστεοπόρωση;
Χρειαζόμαστε βιταμίνη Κ και κυρίως μας ενδιαφέρει η Κ2 ή Μενακινόνη. Για την ακρίβεια, μας ενδιαφέρει η συμμετοχή της στη μεταφορά ασβεστίου καθώς και η ικανότητά της να το μεταφέρει τόσο αποτελεσματικά ώστε να αποτρέπει την εναπόθεσή του στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων. Συνήθως την βρίσκουμε σε συνδυασμό με την Βιταμίνη D στα σκευάσματα που είναι διαθέσιμα στο εμπόριο.
Υπάρχει συμπλήρωμα διατροφής μόνο για τις αρθρώσεις;
Η προσέγγιση για την λήψη ενός συμπληρώματος διατροφής για τις αρθρώσεις γίνεται σε δύο επίπεδα:
èστα συστατικά που βρίσκονται φυσιολογικά στις αρθρώσεις – όπως αναφέρθηκαν προηγουμένως
èστη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.
Για την μείωση της φλεγμονής και του πόνου υπάρχουν σκευάσματα που μπορεί να περιέχουν:
- Βρωμελαΐνη
Είναι ένζυμο του ανανά με αντιφλεγμονώδη, αναλγητική και αντιοξειδωτική δράση. Η δράση της βρωμελαΐνης είναι τόσο γνωστή που χρησιμοποιείται ήδη από το 1964 σε ασθενείς με ρευματοειδή και οστεοαρθρίτιδα.
- Boswellia
Ή μάλλον το εκχύλισμα της ρητίνης της. Έχει βρεθεί να μειώνει πρήξιμο και πόνο στις αρθρώσεις, σε σημείο που η συνεχόμενη χρήση της για 3 μήνες οδήγησε τους ασθενείς σε περιορισμό της χρήσης αντιφλεγμονωδών χαπιών κατά 64%.
- Κουρκουμίνη
Με αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση βρέθηκε να μειώνει την αίσθηση του πόνου αντίστοιχα με την ιβουπροφαίνη σε ασθενείς με αρθρίτιδα κάθε είδους. Το ουσιαστικό της μειονέκτημα είναι η δυσκολία στην απορρόφησή της κι εδώ φαίνεται η σημασία των συμπληρωμάτων: έχουν εξελιχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να βρίσκουν λύση σε αυτά τα θέματα.
Tip: Δεν μπορούμε να παραλείψουμε από την κουβέντα μας την συστηματική φυσική δραστηριότητα, η οποία είναι βασική προϋπόθεση για την υγεία του μυοσκελετικού. Εξάλλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως δυνατοί μυς προστατεύουν τα οστά και τις αρθρώσεις!
Ποιο είναι το βασικότερο συστατικό που χρειαζόμαστε για γερούς μύες;
Η πρωτεΐνη, την οποία φυσιολογικά παίρνουμε από τα τρόφιμα ζωικής και φυτικής προέλευσης. Είναι δομικό υλικό των μυών κι αν τη διασπάσουμε θα βρούμε τα αμινοξέα. Το θέμα είναι ότι όσο μεγαλώνουμε μειώνεται η μυϊκή μας μάζα με αποτέλεσμα να χάνουμε δύναμη, ζωτικότητα και την προστασία που αναφέρθηκε πριν λίγο.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς: Δε μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες μας για πρωτεΐνες και αμινοξέα μέσω της τροφής;
Θεωρητικά ναι, στην πράξη -πολύ συχνότερα απ’ ότι φανταζόμαστε- όχι! Για πολλούς λόγους: διάθεση, διαθεσιμότητα, ικανότητα κατανάλωσης, προσωπικές προτιμήσεις.
Οπότε τι μπορούμε να πάρουμε;
Υπάρχει κάτι για όλα τα γούστα και κυρίως τις ανάγκες. Πρωτεΐνη σε σκόνη, χάπια ή πόσιμη. Αμινοξέα μόνα τους ή σε ομάδες, στις ίδιες εκδοχές.
Παραδείγματα:
èΓλουταμίνη που αποτρέπει τη μυϊκή αποδόμηση
èΑμινοξέα διακλαδισμένης αλύσου (BCAA) που ενισχύουν τη μυϊκή σύνθεση
èΚρεατίνη που επίσης ενισχύει τη μυϊκή σύνθεση
èΚολλαγόνο που βρίσκεται παντού στο σώμα μας αφού κυρίως από αυτό αποτελείται ο συνδετικός ιστός και το δέρμα μας.
Σημείο προσοχής: Αλληλεπιδράσεις
Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και συμπληρωμάτων οπότε είναι σκόπιμο να συμβουλευτούμε κάποιον επαγγελματία υγείας, προτού ξεκινήσουμε κάποιο συμπλήρωμα. Ένα παράδειγμα είναι η προσοχή με την επιλογή συμπληρώματος παράλληλα με τη λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, όπου η Κ2 απαγορεύεται.
Κλείνουμε με μία υπενθύμιση:
Τα συμπληρώματα κάνουν ακριβώς αυτό που λέει η λέξη: ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΥΝ!
Τίποτα δεν υποκαθιστά την ισορροπημένη διατροφή και τα συμπληρώματα προσφέρουν βοήθεια, όταν οι ανάγκες είναι αυξημένες.
Ηλιάδου Αφροδίτη
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Master Practitioner in Eating Disorders and Obesity
