Οστεοαρθρίτιδα

H Οστεοαρθρίτιδα είναι μία νόσος η οποία «υποβαθμίζει» τις αρθρώσεις. Είναι επίσης γνωστή ως Εκφυλιστική Αρθρίτιδα ή Εκφυλιστική Νόσος των Αρθρώσεων. Η άρθρωση είναι το σημείο στο οποίο δύο οστά ενώνονται. Ο άνθρωπος φέρει αρθρώσεις στα γόνατα, το ισχίο, τα δάχτυλα, και σε άλλες περιοχές του σώματος που χρησιμοποιούνται για να διευκολύνουν την κίνηση. Υπάρχουν πολλοί τύποι αρθρίτιδας, μία εκ των οποίων ονομάζεται Οστεοαρθρίτιδα.

Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα;

Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο κοινή πάθηση των αρθρώσεων παγκοσμίως. Στην Οστεοαρθρίτιδα υφίσταται βλάβη ο χόνδρος, δηλαδή η ουσία η οποία βρίσκεται στην άρθρωση, στο σημείο που ενώνονται δύο οστά και τα προστατεύει προφυλάσσοντας τα από την τριβή. Αυτή η βλάβη του χόνδρου οδηγεί σε πόνο και οίδημα και εμφανίζεται όταν το οστό αρχίζει να τρίβει το ένα το άλλο.
Η Οστεοαρθρίτιδα αναπτύσσεται συνήθως καθώς γερνάμε και εμφανίζεται συχνότερα σε:

Σε αντίθεση με άλλες μορφές της αρθρίτιδας, η Οστεοαρθρίτιδα δε δημιουργεί προβλήματα στα υπόλοιπα ανθρώπινα όργανα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μόνο στις αρθρώσεις και συνήθως εκδηλώνονται ως πόνος ή οίδημα, με τον πόνο συνήθως να επιδεινώνεται προς το τέλος της ημέρας. Παράλληλα με τον πόνο και το πρήξιμο, άλλα πιθανά συμπτώματα είναι η τοπική αύξηση της θερμοκρασίας, παρατήρηση δυσκαμψίας το πρωί και τρίξιμο των αρθρώσεων που έχουν υποστεί βλάβη.

Ποιος κινδυνεύει;

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που όταν κάποιος τους εμφανίζει μαρτυρούν πως το άτομο διατρέχει κίνδυνο να νοσήσει από Οστεοαρθρίτιδα. Αυτοί περιλαμβάνουν:

Ηλικία

Τα περιστατικά της Οστεοαρθρίτιδας αυξάνουν στις μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά στις περιπτώσεις αυτές, η πάθηση εμφανίζεται κατά κύριο λόγο στο γόνατο, το ισχίο και τα χέρια.
Μία σημαντική μερίδα των ηλικιωμένων ανθρώπων δε νοσεί από Οστεοαρθρίτιδα. Αυτό υποδηλώνει πως η πάθηση δεν είναι απαραιτήτως αποτέλεσμα των γηρατειών.

Φύλο

Μετά την ηλικία των 50, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να παρουσιάσουν συμπτώματα Οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο ή το χέρι. Ωστόσο, όσο αφορά στην σπονδυλική στήλη, άνδρες και γυναίκες εμφανίζουν την πάθηση με την ίδια συχνότητα.
Η εμφάνιση της πάθησης είναι πιο συχνή στους άνδρες κάτω των 50 ετών. Μετά τα 50 χρόνια όμως, η πάθηση γίνεται πιο συχνή στις γυναίκες.

Οικογενειακό Ιστορικό Οστεοαρθρίτιδας

Οι έρευνες δείχνουν πως οι γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό Οστεοαρθρίτιδας στο χέρι, το ισχίο ή το γόνατο αυξάνει τις πιθανότητες να εμφανίσουν την πάθηση. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο όταν έχουν οικογενειακό ιστορικό Οστεοαρθρίτιδας.

Παχυσαρκία

Η βιβλιογραφία μαρτυρά πως η παχυσαρκία είναι πιθανό να επιδεινώσει τα συμπτώματα της Οστεοαρθρίτιδας του ασθενή σε σχέση με έναν ασθενή ο οποίος έχει φυσιολογικό βάρος.

Εμμηνόπαυση

Οι έρευνες δείχνουν πως η Εμμηνόπαυση είναι ένας παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη Οστεοαρθρίτιδας. Δεν έχει ακόμη διαπιστωθεί εάν αυτό σχετίζεται με την πτώση των οιστρογόνων που παρατηρείται κατά την Εμμηνόπαυση.

Μυϊκή αδυναμία γύρω από την Άρθρωση

Αναπάντητο παραμένει το ερώτημα σχετικά με το εάν η μυϊκή αδυναμία προκαλεί Οστεοαρθρίτιδα ή η Οστεοαρθρίτιδα μυϊκή αδυναμία.

Μακροχρόνια ενασχόληση με απαιτητικά σπορ ή ασχολίες που απαιτούν βαριά σωματική εργασία

Πρώην αθλητές του στίβου που ασχολούνταν με τον Πρωταθλητισμό, οι ποδοσφαιριστές και οι παίκτες του Αμερικάνικου Ποδοσφαίρου έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν Οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο ή το ισχίο.
Άνθρωποι των οποίων οι εργασίες απαιτούν να στηρίζονται πολύ ώρα στα γόνατα ή να κάθονται πολύ ώρα οκλαδόν εμφανίζουν πιο συχνά Οστεοαρθρίτιδα.

Οξείς τραυματισμούς των αρθρώσεων

Άνθρωποι που έχουν τραυματίσει σοβαρά κάποια άρθρωσή τους, διατρέχουν πολύ μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσουν Οστεοαρθρίτιδα στην άρθρωση που είχε υποστεί τον τραυματισμό κάποια στιγμή αργότερα στη ζωή τους.

Εκ γενετής δυσμορφία των αρθρώσεων

Μία μη φυσιολογική άρθρωση μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση Οστεοαρθρίτιδας. Εάν τα οστά στην άρθρωση δεν ενώνονται σωστά, με την πάροδο του χρόνου ασκείται επιπλέον πίεση σε αυτήν, γεγονός το οποίο μπορεί να οδηγήσει στην κατάρρευση του ιστού της άρθρωσης.

Άλλη πάθηση των αρθρώσεων

Άτομα που πάσχουν από άλλες παθήσεις των αρθρώσεων όπως Ουρική Αρθρίτιδα ή   Ρευματοειδή Αρθρίτιδα είναι πιθανό να εμφανίσουν Οστεοαρθρίτιδα ως αποτέλεσμα της φθοράς που έχουν υποστεί οι αρθρώσεις τους από την προϋπάρχουσα πάθηση.

Προλαμβάνοντας την οστεοαρθρίτιδα

Μερικοί από τους παράγοντες κινδύνου της Οστεοαρθρίτιδας μπορούν να τροποποιηθούν. Η πρόληψη θα πρέπει να επικεντρώνεται στους παράγοντες κινδύνου που κάποιος μπορεί να επηρεάσει όπως η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους και η αποφυγή της ενασχόλησης με επικίνδυνες ασχολίες οι οποίες καταπονούν τις αρθρώσεις. Οι ασχολίες που καταπονούν τις αρθρώσεις και ιδιαίτερα το γονάτισμα και το να κάθεται κάποιος οκλαδόν, διπλασιάζουν τον κίνδυνο να πάθει κάποιος Οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο.

Τρόπος Ζωής

Ένας προσεγμένος και υγιεινός τρόπος ζωής θα βοηθήσει τον ασθενή όχι μόνο να διατηρήσει σταθερό το βάρος του, αλλά και να δυναμώσει τον μυ γύρω από την «προβληματική» άρθρωση. Ακόμα και μία μικρή αύξηση του σωματικού βάρους είναι ικανή να αυξήσει την πίεση που ασκείται στις αρθρώσεις σε τέτοιο βαθμό, που είναι ικανή να χειροτερέψει  τα συμπτώματα της Οστεοαρθρίτιδας. Προστατέψτε τις αρθρώσεις σας κατά τη διάρκεια των απλών καθημερινών σας ασχολιών. Αποφύγετε το γονάτισμα και μην κάθεστε οκλαδόν. Αποφύγετε τα ψηλοτάκουνα παπούτσια.

Συμπληρώματα βιταμινών

Οι έρευνες έχουν δείξει πως τα άτομα που παρουσιάζουν έλλειψη σε βιταμίνη C και D παρουσίασαν πιο γρήγορη επιδείνωση της ασθένειας. Μία έρευνα υπέδειξε πως η πρόσληψη συμπληρωμάτων βιταμίνης C είναι ικανή να αποτρέψει την εμφάνιση Οστεοαρθρίτιδας, αλλά δεν έδειξε πως αυτό μπορεί να αποτελέσει μία αποτελεσματική θεραπεία της πάθησης για τα άτομα που ήδη υποφέρουν από αυτήν.

Διατροφή

Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C είναι οι πιπεριές, φρέσκο θυμάρι, μαϊντανός και  σκούρα, πράσινα, φυλλώδη λαχανικά όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, καθώς επίσης και διάφορα φρούτα όπως το ακτινίδιο, η παπάγια, τα πορτοκάλια και οι φράουλες.
Από την άλλη η βιταμίνη D εμπεριέχεται σε τροφές όπως το μουρουνέλαιο, ο μαγειρεμένος σολομός, το μαγειρεμένο σκουμπρί, το συκώτι βόειου κρέατος, τις σαρδέλες, τον κρόκο του αυγού και τον τόνο σε κονσέρβα. Επίσης, η έκθεση στο ηλιακό φως είναι ένας καλός τρόπος πρόσληψης βιταμίνης D.

Διάγνωση

Οι διάφορες επιστημονικές κοινότητες έχουν κάνει βήματα προόδου όσον αφορά στην διάγνωση της Οστεοαρθρίτιδας. Με γνώμονα, λοιπόν αυτό, έχουν προτείνει διάφορες κατευθυντήριες γραμμές. Οι κατευθυντήριες γραμμές είναι συγκεκριμένες και εξαρτάται από την άρθρωση για το ποια θα προτιμηθεί κάθε φορά. Γενικά, προκειμένου να γίνει η διάγνωση λαμβάνονται υπόψη τα κλινικά συμπτώματα, τα εργαστηριακά ευρήματα, καθώς επίσης και τα αποτελέσματα των ραδιογραφικών απεικονίσεων.
Η Οστεοαρθρίτιδα είναι δυνατόν να διαγνωστεί αξιολογώντας είτε τη δομή της άρθρωσης χρησιμοποιώντας ραδιογραφική απεικόνιση, είτε τα κλινικά συμπτώματα, είτε συνδυάζοντας τα προαναφερθέντα.
Η διάγνωση μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας ακτίνες Χ. Μία λεπτομερής καταγραφή ιστορικού του ασθενούς  και η φυσική εξέταση μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της πάθησης.
Η προσεκτική εξέταση των συμπτωμάτων, όπως της εξέλιξη του πόνου με την πάροδο του χρόνου, των παραγόντων που τον επιδεινώνουν, καθώς και αυτών που τον απαλύνουν, μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση.

Θεραπεία

Μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί τρόπος να θεραπευθεί ένας χόνδρος που έχει υποστεί ζημιά. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, η θεραπεία στη νόσο αυτή επικεντρώνεται στη μείωση του πόνου, του οιδήματος, της δυσκαμψίας και στην εκπαίδευση του ασθενή να βελτιώσει την κατάστασή του μέσω ενός προσεγμένου τρόπου ζωής.

Τρόποι να απαλύνετε τα συμπτώματα:
1) Ξεκούραση
2) Άσκηση: κολύμπι, περπάτημα, στατικό ποδήλατο
3)Η εναπόθεση ζεστών επιθεμάτων πριν την άσκηση και κρύων μετά από αυτήν
4) Η φυσιοθεραπεία
5) Η εργοθεραπεία
6) Οι μηχανικές συσκευές υποστήριξης
7) Φαρμακευτικές θεραπείες
8)Λήψη αναλγητικών χαπιών

Ζω φυσιολογικά αν και έχω οστεοαρθρίτιδα!

Οι πάσχοντες από Οστεοαρθρίτιδα μπορούν να έχουν μια φυσιολογική ζωή. Στην πραγματικότητα, η άσκηση και η κοινωνική ζωή θα σας βοηθήσουν να περιορίσετε τα συμπτώματα της ασθένειας. Στη θεραπεία περιλαμβάνεται η άσκηση, η ξεκούραση, η διατήρηση του ιδανικού σωματικού βάρους, η εφαρμογή ζεστών ή κρύων επιθεμάτων, συγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα και το χειρουργείο.
Η υποστήριξη του ασθενούς από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας και τους φίλους είναι ζωτικής σημασίας για τον ασθενή, έτσι ώστε να μετριάσει τις συνέπειες της Οστεοαρθρίτιδας και να έχει είναι σε θέση να αντεπεξέρχεται αξιοπρεπώς στις καθημερινές του δραστηριότητες. Ο ασθενής θα πρέπει να θέτει περιορισμούς στον εαυτό του, τους οποίους να μπορεί να τηρήσει, μένοντας πάντα αφοσιωμένος σε αυτούς και την θεραπεία που ακολουθεί. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τις αρθρώσεις του χρησιμοποιώντας ένα μπαστούνι ή άλλο βοήθημα βάδισης. Θα πρέπει επίσης να λάβει μέτρα για την αποφυγή των πτώσεων.

Επιμέλεια κειμένων:

Ελπινίκη Τσόμπου

Μέλος της ομάδας του Συλλόγου

Πηγή: IOF