Ροφήματα Φυτικής Προέλευσης VS Αγελαδινό Γάλα
Συμβουλεύει η Δρ. Αμαλία Τσαγκάρη, Κλινική Διαιτολόγος Γενικού Νοσοκομείου ΚΑΤ
Ποιά είναι τα ροφήματα φυτικής προέλευσης που κυκλοφορούν στην αγορά;
Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν ευρέως φυτικά γάλατα ή ροφήματα φυτικής προέλευσης, όπως είναι η επιστημονική τους ονομασία, τα οποία στη γεύση προσομοιάζουν τη γεύση του γάλακτος. Στην αγορά βρίσκουμε γάλα σόγιας, γάλα καρύδας, γάλα ρυζιού και ροφήματα ξηρών καρπών όπως αμυγδάλου, φουντουκιού και κάσιους. Τα πιο κοινά που θυμίζουν το αγελαδινό γάλα είναι τα ροφήματα σόγιας και αμυγδάλου, ενώ σε πολλές περιπτώσεις μπορούμε να βρούμε συνδυασμούς, όπως για παράδειγμα ρόφημα αμυγδάλου με βρώμη ή κακάο.
Τα ροφήματα αυτά περιέχουν ασβέστιο;
Ναι, πρακτικά όλα τα ροφήματα που κυκλοφορούν στην αγορά περιέχουν ασβέστιο. Συγκεκριμένα, η σόγια και το αμύγδαλο σαν φυτικό προϊόν περιέχουν από τη φύση τους μικρές ποσότητες ασβεστίου, το οποίο όμως δεν απορροφάται τόσο εύκολα όσο το ασβέστιο που είναι περισσότερο βιοδιαθέσιμο στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Από κει και έπειτα η βιομηχανία τροφίμων έχει φροντίσει ώστε όλα τα φυτικά αυτά ροφήματα να περιέχουν τόσο ασβέστιο όσο και η αντίστοιχη ποσότητα αγελαδινού γάλακτος. Αυτό γίνεται ουσιαστικά με την προσθήκη είτε ανθρακικού ασβεστίου είτε φωσφορικού ασβεστίου στο ρόφημα. Έτσι το τελικό αποτέλεσμα για τον καταναλωτή, ανεξάρτητα από την αρχική περιεκτικότητα σε ασβέστιο του φυτικού τροφίμου είναι ότι όντως λαμβάνει τόσο ασβέστιο όσο θα λάμβανε και μέσω του αγελαδινού γάλακτος.
Θερμιδικά πώς μπορούμε να τοποθετήσουμε τα φυτικά αυτά ροφήματα; Μπορούν να μας παχύνουν;
Τα ροφήματα αυτά είναι πολύ χαμηλά σε λιπαρά και επειδή είναι φυτικής προέλευσης πρακτικά δεν περιέχουν κορεσμένα λιπαρά, αλλά σε αντίθεση περιέχουν πολύ καλής ποιότητας φυτικής προέλευσης λίπος. Όσον αφορά την περιεκτικότητα τους σε θερμίδες παρατηρούμε ότι υπάρχουν διαφορές στις θερμίδες των ροφημάτων που κυκλοφορούν στο εμπόριο αυτή τη στιγμή. Φαίνεται όμως ότι το γάλα αμυγδάλου περιέχει τις λιγότερες θερμίδες, με περίπου 25 θερμίδες στα 100ml. Πάντα όμως εμείς ως καταναλωτές θα πρέπει να εξοικειωθούμε με την ανάγνωση των ετικετώντων τροφίμων, ώστε να συμπεριλάβουμε στο ημερήσιο πλάνο μας την ποσότητα του ροφήματος που επιθυμούμε να καταναλώσουμε.
Σε ποιές περιπτώσεις θεωρείτε ότι είναι ιδανική επιλογή τα φυτικά ροφήματα;
Σίγουρα στην περίοδο της νηστείας που αποφεύγουμε τα γαλακτοκομικά, τα ροφήματα αυτά είναι μια καλή επιλογή για να προσλαμβάνουμε ασβέστιο. Επίσης, είναι ιδανικά για ανθρώπους που είναι αποκλειστικά χορτοφάγοι ή έχουν δυσανεξία στην λακτόζη. Θεωρώ μεγάλο πλεονέκτημα τη χρήση των ροφημάτων φυτικής προέλευσης των εμπλουτισμένων με ασβέστιο για όσους είναι αποκλειστικά χορτοφάγοι και για όσους θέλουν να ακολουθήσουν ένα νηστίσιμο διαιτολόγιο. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι όσον αφορά στο ασβέστιο, ο οργανισμός μας δεν διαθέτει αποθήκες ασβεστίου, δηλαδή το ισοζύγιο του ασβεστίου είναι μια καθημερινή ανταλλαγή ανάμεσα στο γαστρεντερικό μας σωλήνα, τους νεφρούς μας και τα οστά. Αυτό σημαίνει ότι εφόσον ακολουθούμε για 5-7 εβδομάδες κάποιο νηστίσιμο διαιτολόγιο, την περίοδο αυτή, εάν δεν προσέξουμε, ο οργανισμός μας δεν θα καλύπτεται μέσω της διατροφής μας από ασβέστιο.
Τα ροφήματα φυτικής προέλευσης μπορούν να αντικαταστήσουν το αγελαδινό γάλα;
Όπως είπαμε προηγουμένως τα ροφήματα αυτά έχουν την ίδια ποσότητα ασβεστίου με το αγελαδινό γάλα, η οποία έχει επιτευχθεί με την προσθήκη ασβεστίου από τις βιομηχανίες τροφίμων.
Όσον αφορά στην περιεκτικότητα τους σε λίπος, γνωρίζουμε ότι το αγελαδινό γάλα περιέχει περίπου 3-3.5% κορεσμένο λίπος. Η ποιότητα του κορεσμένου αυτού λίπους έχει και θετικά συστατικά, σε αντίθεση με το ορατό λίπος που βρίσκεται στο κοτόπουλο ή το κρέας. Οπότε μπορούμε να πούμε ότι αν αποφασίσουμε να εντάξουμε το αγελαδινό γάλα στο καθημερινό μας διαιτολόγιο δεν αποτελεί αρνητική προσθήκη σε ότι αφορά καρδιομεταβολικές παραμέτρους. Πολλές φορές συγχέουμε την προσθήκη του γάλακτος με τα τυριά, των οποίων όμως η περιεκτικότητα σε λίπος είναι αρκετά πιο μεγάλη, για παράδειγμα η φέτα περιέχει περίπου 20% λίπος. Επιπλέον, τα ροφήματα φυτικής προέλευσης δεν περιέχουν λακτόζη και αυτό είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για όσους ανθρώπους έχουν δυσανεξία στην λακτόζη. Οπότε δεν απορρίπτουμε το αγελαδινό γάλα, αλλά συνειδητά πρέπει να αποφασίζει ο καθένας τι θα ήθελε να ενσωματώσει στο διαιτολόγιο του.