Ενταγμένοι πλέον και πλήρως αφομοιωμένοι στα ευρύτερα πλαίσια του δυτικού πολιτισμού, επιτακτική κρίνεται η ανάγκη για ατομική- συλλογική προσπάθεια σε μία πορεία αυτοκάθαρσης και εξαγνισμού τόσο σε σωματικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο.
Στοχεύοντας στην αποκατάσταση μιας ειρηνικής, δημιουργικής ζωής, γεμάτη από αγάπη και εσωτερική, ενεργειακή γαλήνη, οφείλουμε να οπλιστούμε κατάλληλα, επινοώντας τρόπους και μέσα για την απομάκρυνση τόσο του θυμού, ζήλειας, βίας και ευρύτερα αρνητικών συναισθημάτων, συναισθημάτων που συνιστούν έναν κατώτερο εαυτό και αυτομάτως άγουν στη γέννηση ενός συμπυκνωμένου ασυνείδητου ψυχοσωματικού μπλοκαρίσματος, που ερμηνεύεται με μια νοητική, εσωτερική δυσλειτουργία, άρρηκτα δεμένη με τη συμπτωματική εκδήλωση προβλημάτων, τα οποία αντανακλώνται σε σωματικό, σαρκικό επίπεδο.
Η ζωή που λάβαμε εμπεριέχει τη μορφή δύο στοιχείων- αυτή του σώματος και του νου. Εκφράζοντας τη μεταξύ τους σχέση, είμαστε σε θέση να ισχυριστούμε ότι το σώμα κινείται σύμφωνα με τις εντολές του νου και ότι ο νους αυτό – εκφράζεται (εκφράζει τον εαυτό του) μέσω του σώματος. Αυτά τα δύο συστατικά είναι αλληλένδετα και άρρηκτα δεμένα μεταξύ τους και η συνοχή της ανθρώπινης ζωής- υπόστασης είναι αδιανόητο να οριστεί απουσία του ενός ή του άλλου.
Όταν, όμως, αυτά τα δύο στοιχεία συγκεραστούν αρμονικά, υπακούοντας τη φυσική ροή των πραγμάτων, είμαστε σε θέση να πραγματοποιήσουμε όλες τις ουσιαστικές επιθυμίες, ανάγκες μας, εξωτερικεύοντας και εκδηλώνοντας τις εσωτερικές μας δυνάμεις, προθέσεις σε όλες τους τις διαστάσεις.
Εφαρμόζοντας λοιπόν συστηματικά, μία απλή πρακτική όπως αυτή του Τάι Τσι είμαστε ικανοί να αποκαταστήσουμε με ευγένεια την αρμονία στο σύστημα μας, μετατρέποντας το σώμα μας από ένα φυτώριο πόνου, θλίψης και στην πιο εκλαϊκευμένη, εξωτερική μορφή επιθετικότητας σε ένα ενεργοποιημένο, οχυρωμένο σύστημα, ικανότατο να μας υπηρετεί πραγματικά.
Συνεπώς, για να αποκτήσει το Τάι Τσι μια πραγματική, πιο υλιστική, ποσοτική σχέση με την εξωτερική πραγματικότητα, κρίθηκε απαραίτητο να υποστεί κάποιες μεταβολές, οι οποίες θα περιγραφούν παρακάτω, ώστε να αποδεσμευτεί από την πιο μαγική, εξωτική, άυλη, θεωρητική του προσέγγιση σε μία πιο απλή, απτή, ακόμη και καθημερινή, βιωματική τακτική.
Για να εκφρασθεί αυτή η τέχνη πρακτικά, τόσο φυσικά και αληθινά, ως προς την πηγαία προέλευση της, είναι προτιμότερο να εφαρμόζεται σε εξωτερικό, ζωντανό χώρο, φυσικό. Χώρος που αληθινά ρίζωσε αυτή η πρακτική και ταυτόχρονα να διατηρείται και γιατί όχι να εμπλουτίζεται και περαιτέρω με συστηματοποιημένους κώδικες που βασίζονται στην κεντρική φιλοσοφία, ως μία μορφή κατευθυντήριας γραμμής, προσανατολισμός που πληροφορεί και στην πορεία δρομολογεί την πρακτική.
Η εδραίωση και σταδιακή καθιέρωση του Τάι Τσι Τσουάν στις περισσότερες δυτικές χώρες αποδίδεται στο ότι αυτή η τέχνη έγινε αποδεκτή και αναγνωρίσθηκε ως ένα κατανοητό και πρακτικό σύστημα για την διατήρηση της υγείας και ευεξίας, στα πλαίσια μίας εναλλακτικής θεραπευτικής προσέγγισης.
Αποτελεί άσκηση προσιτή σε όλους, ανεξαιρέτου επιπέδου ενεργητικής απόδοσης, ευκινησίας και μυϊκής δύναμης, εξαιρετικής αντοχής και ηλικίας. Η εξάσκηση στο Τάι Τσι διαρκεί μία ολόκληρη ζωή, στοιχείο που ισοδυναμεί ότι η ωφέλεια και επιδεξιότητα που επιτυγχάνονται από τη συστηματική άσκηση σταδιακά γίνονται όλο και βαθύτερες.
Ως σύστημα άσκησης, το Τάι Τσι στοχεύει στην ανάπτυξη της ευλυγισίας, στην ενεργοποίηση της εσωτερικής ευαισθησίας και στη διατήρηση μίας αίσθησης ζωτικότητας, μεταχειριζόμενο το σώμα ως έναν οργανισμό γεμάτο από ζωτική ενέργεια ή διαφορετικά οριζόμενο ως Τσι. Αυτή η ενέργεια ρέει μέσα από συγκεκριμένα κανάλια, διόδους ή μεσημβρινούς και ο βασικός στόχος της άσκησης του Τάι Τσι είναι να εξασφαλίσει μία ανεμπόδιστη ροή, σταθερή και ολότατα ισορροπημένη μεταξύ των δύο ενεργειακών “ποιοτήτων”, οριζόμενες ως Γιν και Γιανκ , ποιότητες που ισοδυναμούν με τις φυσικές έννοιες της συστολής και της διαστολής.
Συνεπώς ακραίες καταστάσεις όπως η υπερδιόγκωση μυών, καλό είναι να αποφεύγονται. Η δύναμη και η απαλότητα αναπτύσσονται συγκερασμένα, ώστε η ενέργεια να συγκεντρώνεται ομαλά και να αποφεύγονται ακραίες μορφοποιημένες εκδηλώσεις της, αυτές της υπερ-συγκέντρωσης και αντίστοιχα της διάχυσης, διαδικασία που επιτυγχάνεται μέσα από την αργή, χορευτική αλληλουχία κινήσεων, την αποκαλούμενη Φόρμα, τα ρυθμικά, αναπνευστικά, συντονιστικά πρότυπα, τα Τσι – Κούνγκ (εργασία με την ενέργεια, η πιο λεπτή προσέγγιση της εξωτερικής πρακτικής) και τις ποικίλες, επιπλέον ασκήσεις, που είναι κατάλληλα σχεδιασμένες ώστε να “ξεμπλοκάρουν” το σώμα, καθιστώντας το ευλύγιστο, αποδεσμεύοντάς το από την ένταση και την ανησυχία.
Παράλληλα, η πιο δυναμική, πολεμική πλευρά της άσκησης ενδυναμώνει την τόνωση και την αναζωογόνηση του μυϊκού συστήματος και των οργάνων του σώματος. Από όλα τα άνω, συνάγουμε εύκολα το συμπέρασμα της πολύτιμης συνεισφοράς του Τάι Τσι σε μία ισορροπημένη σωματική πειθαρχία.
Αξιοσημείωτη και δικαίως αναφερόμενη κρίνεται και η συνεισφορά του σε ένα επίπεδο ολιστικής προσέγγισης, που ορίζεται και ερμηνεύεται με την παροχή ταυτοχρόνως συναισθηματικής και διανοητικής διαύγειας.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι ο απώτερος σκοπός δεν επαφίεται στη σωματική, οπτική ενδυνάμωση, αλλά το ισχυρό σώμα συνιστά συμπυκνωμένο θεμέλιο δόμησης και αναδημιουργίας των πιο εσωτερικών μας επιπέδων, επίπεδων ικανών να εξυψώνουν την ίδια όχι απλά και χονδρικά ζωή μας, αλλά την κάθε επιμέρους στιγμή, νανο-δευτερόλεπτο αυτής.
Σώμα δυνατό, ριζωμένο βαθιά στη γη, νους διαυγής, σφαιρικά επικεντρωμένος στις διαστάσεις ενός πολυδιάστατου, πολυμορφικού διαμαντιού, καρδιά ελεύθερη, πλούσια και γενναιόδωρη, αφημένη στο κενό συνιστούν τα σκιαγραφικά πλαίσια της ολιστικής εικόνας, μίας εικόνας που ίσως εκ πρώτης όψεως φαντάζει ιδανική και υπέρτατα εξιλεωμένη, αλλά ουσιαστικά μάς ανήκει δικαιωματικά όχι από τη στιγμή που απλά γεννηθήκαμε αλλά ακόμη και από τη στιγμή που συλληφθήκαμε.
Συνολικά, η έμπρακτη εφαρμογή του Τάι Τσι σκοπό έχει να μάς ενσωματώσει σε πιο βαθύτερες πλευρές του ίδιου μας του εαυτού, επιτυγχάνοντας μία αίσθηση ολότητας και εσωτερικής αλληλοσύνδεσης και ενδοεπικοινωνίας, στοχεύοντας στην αποκατάσταση βαθύτερων επιπέδων συνειδητότητας και αλληλοκατανόησης με την άμεσα συνδεδεμένη εφαρμογή αυτών τόσο σε επίπεδα συνειδητά/ ασυνείδητα.
Ένας στόχος εξάσκησης του Τάι Τσι συστηματικά σε τακτά χρονικά διαστήματα , αν όχι καθημερινά και επαναλαμβανόμενα, είναι ωφέλιμο να ακολουθεί ένα θεραπευτικό πλαίσιο που αρχίζει με την αναγνώριση των ανισόρροπων τμημάτων μας, και την παρατήρηση αυτών των σημείων συσσώρευσης της έντασης και της ενδόμυχης σύγκρουσης.
Μέσα από τη διαρκή εξάσκηση, μπορούμε να μάθουμε τον τρόπο με τον οποίο να εργαζόμαστε με αυτά και οτιδήποτε τοξικό να το αντικαταστήσουμε με υγιή για εμάς στοιχεία, εμπειρίες.
Στα πλαίσια αυτής της πολυδιάστατης τέχνης, ας αναφερθεί και η ανάπτυξη ή καλύτερα η ενίσχυση των ιδιοτήτων της φυσικής μας επίγνωσης, κατηγορία που περιλαμβάνει ιδιότητες όπως της εσωτερικής ενδοπαρατήρησης και ενεργοποίηση των εσωτερικών αισθήσεων, η αίσθηση του συγχρονισμού και του συντονισμού, η αναλογικά ισορροπημένη σχέση της ακινησίας / κινητικής εγρήγορσης.
Συγκεφαλαιωτικά, ας οριστεί το Τάι Τσι ως μία μορφή πολυπύρηνης τέχνης, που εμπεριέχει τις εξής υποκατηγορίες:
- πολεμική τέχνη
- σωματική άσκηση
- θεραπεία
- πνευματική πρακτική
Στα περιγραφικά αυτά πλαίσια, ας εννοηθεί ότι μέσα από την επιμέρους πρακτική μπορεί να εξασφαλισθεί και η απόκτηση στοιχείων και η επίγνωση εσωτερικών χαρισμάτων που αρχικά μάς ήταν άγνωστα ως προς τον ίδιο μας τον εαυτό.
Αυτό συνιστά την δομή της πρωταρχικής μας πορείας, ως τμήμα, απαραίτητο για τον εμπλουτισμό, εξέλιξη και προσφορά μας σε όλους τους τομείς, όπως της επιστήμης, της τέχνης κ.α.
Η μεγάλη συνεισφορά του Τάι Τσι είναι ότι συνιστά έναν αυτόνομο κώδικα επικοινωνίας, με κοινό λεξιλόγιο αυτό της αισθητηριακής, σιωπηλής, σωματικής εμπειρίας, επικεντρωμένο στα πιο βαθειά ειλικρινή συναισθήματα.
Σύντομη περιγραφή κάποιων εννοιών σχετιζόμενες με το Τάι Τσι.
Τάο
Η τέχνη του Τάι Τσι είναι ριζωμένη στη φιλοσοφία του Τάο. Τάο σημαίνει “ο Δρόμος” και η έννοια αυτή περιγράφει μία θεμελιώδη, προϋπάρχουσα αρχή που εντοπίζεται και υπερέχει πίσω και πάνω από όλα τα φαινόμενα και συνεπώς καθορίζει όλα τα επίπεδα ύπαρξης, από τις αλλαγές των εποχών έως και την εναλλασσόμενη πορεία των ανθρώπινων σχέσεων, φαινόμενο που σε κάποιο βαθμό θα μπορούσε να οριστεί ως κάποια μορφή προκαθορισμένου αναπόφευκτα συμπαντικού νόμου.
Εγκαταλείποντας τους καθιερωμένους τρόπους αντίληψης του κόσμου και τις δυαδικές, ορθολογιστικές αυτού προσεγγίσεις, αρχίζουμε σταδιακά να αντιλαμβανόμαστε το Τάο και να συνειδητοποιήσουμε τη λειτουργική του αξία, απομακρύνοντας τη γραμμική λογική σκέψη στα πλαίσια ενός τρισδιάστατου οραματισμού. Οφείλουμε να τονίσουμε πως στην ταοιστική λογοτεχνία κυριαρχούν δύο έννοιες, αυτές της αρμονίας και της διαδοχικής αλλαγής- εξέλιξης.
Τάι Τσι Τσουάν
Τα ιδεογράμματα που σχηματίζουν το Τάι και το Τσι σχηματίζουν στο σύνολο τους ένα διπλό υπερθετικό που πρακτικά είναι αδύνατο να μεταφραστεί και ίσως να μπορεί να οριστεί κατά πολλούς με τον όρο “Μεγάλο Απόλυτο”. Ο όρος Τσουάν κυριολεκτικά σημαίνει γροθιά και έτσι ερμηνεύεται η πολεμική του χροιά.
Ο όρος Τάι Τσι σχετίζεται με την έννοια του Γου Τσι που στο Ταό ερμηνεύεται ως πρωταρχική κατάσταση και απεικονίζεται από τους ταοιστές ως απλός κύκλος. Απόρροια αυτής της πρωταρχικής κατάστασης είναι το Τάι Τσι που ισοδυναμεί με τις έννοιες της φύσης και του ανθρώπου.
Μία παρόμοια προσέγγιση παρουσιάζεται και στο Ταοιστικό σύμβολο.
Στο διάγραμμα αυτό ο κύκλος είναι το Ένα. Στο εσωτερικό του εμπεριέχονται οι Δύο ποιότητες του φωτός και της σκιάς και η μεταξύ τους σχέση συνιστά το Τρίτο στάδιο της μεταμόρφωσης. Η ενέργεια που συνδέει τις δύο επιμέρους ποιότητες και που ταυτοχρόνως πηγάζει από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση είναι το Τσι. Αυτό το σύμβολο συνιστά σημείο εκκίνησης και τόπος επιστροφής και μέσα του εμπεριέχεται η βασική δυναμική αντίληψη των συμπαντικών φαινομένων που καθόρισε και επηρέασε την ανθρώπινη σκέψη.
Τσι
Η έννοια αυτή σημαίνει ενέργεια και ευρύτερα ισοδυναμεί με τον μη οριοθετημένο παλμό της ζωής και με την εσωτερική επικοινωνία που αναπτύσσει το γεμάτο ενέργεια σώμα μάς με τα ίδια τα συστατικά της φύσης, τα δένδρα, τα φυτά, το νερό.
Όλα αυτά τα στοιχεία οδηγούν στην εξαγωγή του συμπεράσματος που ορίζει ότι το Τάι Τσι είναι μία ψυχοσωματική διαδικασία βασισμένη σε μία ενδελεχή, άκρως βιωματική εμπειρία. Όταν η ροή της ενέργειας είναι ισορροπημένη και σταθερή, ισχυριζόμαστε ότι ήμαστε υγιείς. Η διατήρηση της ισορροπημένης ροής είναι θέμα συστηματικής, προσωπικής προσοχής και φροντίδας ως προς τις συνήθειες μας και την ευρύτερη ποιότητα ζωής μας.
Τέλος, ας αναφέρουμε Τα Πέντε Στοιχεία τα οποία αποκτούν μία έννοια περισσότερο συμβολική, ακόμη και ποιητική, ως προς την ορατή, υλιστική αναπαράσταση εννοιών, αλλά και πιο λεπτών καταστάσεων.
Τα Πέντε Στοιχεία είναι: Ξύλο, Φωτιά, Γη, Μέταλλο, Νερό. Το κάθε ένα περιγράφεται με έννοιες που αφορούν το περιβάλλον, τις επιμέρους συνθήκες, τις κλιματικές αλλαγές και τις ανθρώπινες αισθήσεις, συναισθήματα και το κομβικό όργανο που επηρεάζεται υπό τις συνθήκες αυτές. Συγχρόνως, όλες οι επιμέρους σχέσεις αυτών των στοιχείων χαρακτηρίζουν και σκιαγραφούν έναν κύκλο, αυτό της αρμονικής αλλαγής που συνολικά αναπαρίσταται μέσα από μία σχέση, αυτή της Μητέρας που Τρέφει το Παιδί, σχέση ζωτική και καταλυτική, αρκετά ικανή, καθοριστική, οριστική αρχής και τέλους όλων των επιμέρους συμπαντικών- ανθρωπίνως δυνατών μέτρων και σταθμών.
Η Πρακτική Εξάσκηση
Υπάρχουν τέσσερις ενεργητικές, εξωτερικές πλευρές της τέχνης του Τάι Τσι:
- Η φόρμα,
- οι ασκήσεις,
- η πολεμική εξάσκηση και
- οι αναπνοές Τσι Κουνγκ.
Η άσκηση στο διαλογισμό προσφέρει τα εσωτερικά μέσα, μέσα από τα οποία οι τέσσερις ενεργητικές πλευρές μπορούν να συντονιστούν. Ο διαλογισμός κατέχει την κεντρική θέση και αποτελεί τη διάσταση που συντονίζει και καθοδηγεί τις τέσσερις επιμέρους πρακτικές. Συνιστά τη Γιν, παθητική πλευρά που συμπληρώνει τις Γιάνκ, ενεργοποιημένες δραστηριότητες.
Συμπεράσματα
Αυτή η ολιστική τέχνη απαιτεί εργασία σε πολλά επίπεδα και μάς προσφέρει σταδιακά ένα όραμα και μία κατανόηση της ζωής με όρους ενέργειας και κίνησης.
Μέσα από τη συστηματική μάς ενασχόληση μπορούμε να υπερνικήσουμε την επιφάνεια των φαινομένων και να κατανοήσουμε την αληθινή τους ουσία, ανακτώντας τίποτα περισσότερο από την ίδια μας την πηγαία ενέργεια, ενέργεια που ήδη ήμαστε κάτοχοι της και που αρκετά συχνά λόγω των ασυνείδητων πτυχών μας την έχουμε παραμελήσει. Αξίζει ο καθένας μάς να δοκιμάσει και ο ίδιος να κρίνει, αποφασίσει και επιλέξει για το αν θα το εντάξει ή όχι στη ζωή του.
Συμβουλεύει η κα Λιόλιου Όλγα- Ιωάννα, Φαρμακοποιός
