Νέες απόψεις στους κηδεμόνες σπονδυλικής στήλης
Ο κυριότερος λόγος εφαρμογής θωρακικού κηδεμόνα (thoracic orthosis) είναι η αποφυγή περαιτέρω κατάγματος μέσω σωστού περιορισμού της κίνησης της σπονδυλικής στήλης.
Η συνταγογράφηση του κηδεμόνα αυτού από τον Ειδικό Ιατρό θα πρέπει να γίνει αφού απαντηθούν βασικά ερωτηματικά:
- Ποιος κηδεμόνας είναι ο καλύτερος για τη περίπτωση?
- Πόσο αποτελεσματικός είναι?
- Πόσο χρόνο θα πρέπει ο/η ασθενής να τον φοράει?
- Πως θα ενταχθεί στο πρόγραμμα Ιατρικής Αποκατάστασης?
Απαντώντας στα ερωτηματικά αυτά συνοπτικά θα λέγαμε ότι:
- Υπάρχουν δύο είδη θεραπευτικού κηδεμόνα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν: ο επί μέτρω κηδεμόνας που λέγεται και γιλέκο σπονδυλικής στήλης και ο έτοιμος του εμπορίου. Το κυρίαρχο πρόβλημα που καλείται να λύσει ο θωρακικός κηδεμόνας είναι ο περιορισμός του πόνου μέσω ακινητοποίησης της σπονδυλικής στήλης. Φαίνεται λοιπόν ότι ο επί μέτρω θωρακικός κηδεμόνας (TLSO), υπερτερεί του έτοιμου κηδεμόνα, γιατί εξασφαλίζει αποτελεσματικότερα ακινητοποίηση της σπονδυλικής στήλης τρισδιάστατα. Είναι συνέπεια καλύτερης εφαρμογής, αφού ο κηδεμόνας σταθεροποιείται αποτελεσματικά στη λεκάνη του ασθενούς και στο θώρακα κάτω από τις κλείδες.
- Ο επί μέτρω θωρακικός κηδεμόνας εξασφαλίζει καλύτερη γωνίωση της πίεσης που εξασκεί στους σπονδύλους με ιδιαίτερα ευνοϊκά αποτελέσματα στην “ασφαλή” ακινητοποίηση του τραυματισμένου σπονδύλου κάτι που ο “έτοιμος” θωρακικός κηδεμόνας το κάνει πλημμελώς.
- Παρ’όλες τις ρυθμίσεις του έτοιμου θωρακικού κηδεμόνα δεν είναι δυνατόν αυτός να εφαρμόζει απόλυτα στον κάθε ασθενή. Αντιθέτως ο επί μέτρω θωρακικός κηδεμόνας εφαρμόζει σχεδόν ιδανικά.
- Η συμμόρφωση του ασθενούς με τον επί μέτρω θωρακικό κηδεμόνα είναι καλύτερη, αφού φαίνεται ότι ο “έτοιμος” κηδεμόνας τον απασχολεί περισσότερο στην εφαρμογή και απαιτεί περισσότερο χρόνο στη ρύθμιση του. Αξίζει να σημειωθεί ότι τρείς είναι οι λόγοι που ο ασθενής αποφεύγει να φορέσει το θωρακικό κηδεμόνα γενικώς:1. ντροπή, 2. έλλειψη άνεσης στην εφαρμογή, 3. δυσκολία στη κατανόηση της σωστής ρύθμισης του κηδεμόνα. Και οι τρεις λόγοι είναι σαφώς περιορισμένοι στον επί μέτρω κηδεμόνα αφού είναι πολύ πιο διακριτικός, είναι καλά ανεκτός και άνετος στην εφαρμογή του, (έχει τη δυνατότητα να φέρει φουσκωτό μαξιλάρι προσαρμογής), ενώ δεν απαιτεί καμία ρύθμιση από τον ασθενή.
- Το κόστος για την εφαρμογή του επί μέτρω κηδεμόνα είναι συνολικά χαμηλότερο.
- Η φιλοσοφία της Ιατρικής Αποκατάστασης για την εφαρμογή του κηδεμόνα σπονδυλικής στήλης στην οστεοπόρωση απαιτεί, συνολικά, ο κηδεμόνας να εφαρμόζεται περιορισμένα καθημερινά, ώστε να μη χάνει ο ασθενής τη μυϊκή του μάζα, ενώ θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με θεραπευτική άσκηση που εντάσσεται στην “άσκηση διόρθωσης της στάσης του σώματος” με στόχο τη διόρθωση της στάσης του σώματος και το περιορισμό που προκύπτει έτσι στην επιβάρυνση της σπονδυλικής στήλης.
Διαχρονικά – ακόμη και σήμερα – ο κηδεμόνας σπονδυλικής στήλης παραμένει συμπληρωματική υποστήριξη σε προγράμματα που απευθύνονται σε ασθενείς με οστεοπόρωση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Ο επί μέτρω θωρακικός κηδεμόνας σπονδυλικής στήλης, το λεγόμενο γιλέκο σπονδυλικής στήλης (με ή χωρίς φουσκωτό μαξιλάρι) φαίνεται ότι ενδείκνυται του έτοιμου θωρακικού κηδεμόνα.
Οι κατ’ εξοχήν ενδείξεις της χρήσης του γιλέκου είναι οι παθήσεις σπονδυλικής στήλης (κύφωση, ραχιαλγία, οστεοπόρωση, κάταγμα σπονδύλων) και μετεγχειρητικά σε χειρουργεία σπονδυλικής στήλης. Ο ασθενής δύναται να τον φοράει καθημερινά, υποστηρικτικά στις δραστηριότητες του, με άριστα αποτελέσματα, χωρίς να υποβαθμίζεται η αξία ενός προγράμματος Ιατρικής Αποκατάστασης.
Συμβουλεύει ο κος Κωνσταντίνος Α. Τζιτζικώστας, Ιατρός – Ειδικός Φυσίατρος, Επιστημονικός Δ/ντης, Ινστιτούτου ARCOS – Ιατρική Αποκατάσταση
