Μόλις τα τελευταία χρόνια έχουμε δει ευρύτερα και έχουμε ακούσει πως η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (ΠΚΙ), έχει κατορθώσει χωρίς χημικές ουσίες, να προφυλάσσει από ασθένειες και να τις θεραπεύει.
Από την άλλη πλευρά ιστορικά στοιχεία της δυναστείας Yao, εδώ και 4000 χρόνια, μας δείχνουν ότι ευγενείς χοροί χρησιμοποιούνταν για τόνωση του σώματος, ρύθμιση της αναπνοής, της ενέργειας (qi) και της κυκλοφορίας του αίματος με σκοπό την διατήρηση της υγείας.
Τι είναι το Qigong;
Είναι μία πανάρχαια Κινέζικη μέθοδος άσκησης στην οποία κίνηση συνδυάζεται με χαλάρωση, αναπνευστικές τεχνικές και αυτοσυγκέντρωση, για την αύξηση της ζωτικής ενέργειας του ατόμου και την επίτευξη υψηλού επιπέδου εσωτερικής ηρεμίας και γαλήνης.
Περιλαμβάνει το στατικό και το κινητικό Qigong. Το «medical/θεραπευτικό Qigong» είναι μία από τις 4 πυλώνες της παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής και εκλαμβάνει την νόσο σαν ανισορροπία ή εγκλωβισμό της ενέργειας του ατόμου με εκδηλώσεις και στα 3 επίπεδα της ανθρώπινης ύπαρξης (σωματικό, ψυχικό, πνευματικό).
Η ένωση νου/σώματος είναι αυτό παράγει την κατάσταση της εσωτερικής ισορροπίας και ηρεμίας, τόσο σωματικά όσο και πνευματικά, για να αναπληρώσουμε την χαμένη ζωτική ενέργεια που χάνεται στις καθημερινές μας δραστηριότητες. Έτσι, η άσκηση στο Qigong είναι ένας ολιστικός τρόπος θεραπευτικής άσκησης που Ασκεί το Σώμα, Ηρεμεί τον Νου και Ανάγει το Πνεύμα.
Είναι δύσκολη η άσκηση στο Qigong; μήπως απαιτεί συγκεκριμένες ικανότητες και κάποια ιδιαίτερη φιλοσοφία;
Αντίθετα, το qigong είναι μια μορφή άσκησης που δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο για να προσφέρει στον άνθρωπο. Το θεωρητικό πλαίσιο που διέπει την μέθοδο είναι για να υποστηρίξει τα θεραπευτικά αποτελέσματα και να διευκολύνει την εκπαιδευτική διαδικασία. Μια ήπια μορφή αεροβικής άσκησης που μας βοηθάει να χαλαρώσουμε είναι κατάλληλη και για τα δύο φύλλα ασχέτως ηλικίας.
Θεωρητική βάση του Qigong;
Πιστεύεται ότι ο βασικός μηχανισμός δράσης του qigong συνίσταται στην αυθόρμητη – αυτόματη ισορροπία της ζωικής ενέργειας και στην διέγερση της φυσικής ικανότητας αυτοΐασης του οργανισμού.
Οι κινήσεις του qigong διατείνουν και χαλαρώνουν τους μεσημβρινούς του βελονισμού και η συγκέντρωση κατευθύνεται στα ενεργειακά κέντρα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την «μηχανική» διευκόλυνση ή απεγκλωβισμό της ρευστότητας της ζωτικής ενέργειας του ατόμου και την επίτευξη ενός «υψηλότερου επιπέδου υγείας».
Πρακτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτός ο πρότυπος τρόπος στατικής ή κινητικής αυτοσυγκέντρωσης, παράγει ένα υψηλό επίπεδο σωματικής και ψυχικής χαλάρωσης δυναμώνοντας παράλληλα το σώμα και αυτό αποδίδεται με σωματική και ψυχική ευεξία, που με την σειρά τους συνεισφέρουν στην υγεία του οργανισμού.
Οφέλη από την άσκηση στο Qigong;
Το qigong είναι ένας πρότυπος τρόπος ολιστικής άσκησης που χαρακτηρίζεται από την απλότητα και την μεγάλη αποτελεσματικότητα του. Η άσκηση βρίσκεται μέσα στα αποδεκτά «όρια άσκησης» όσον αφορά την καταπόνηση του καρδιαγγειακού και δεν επιβαρύνει το μυοσκελετικό σύστημα πέρα από τα «θεραπευτικά» όρια φόρτισης. Η πρόσφατη κλινική έρευνα έχει δείξει διάφορες ευεργετικές ιδιότητες της άσκησης του qigong στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως:
Καρδιαγγειακό σύστημα:
η ήπια αεροβική άσκηση μειώνει την καρδιακή συχνότητα, αυξάνει τον όγκο παλμού και βελτιώνει την λειτουργία του μυοκαρδίου. Αυξάνει την περιφερική κυκλοφορία και την οξυγόνωση του εγκεφάλου, ρυθμίζει την πίεση του αίματος.
Αναπνευστικό σύστημα:
οι βαθιές αναπνοές και η παράταση του ρυθμού εισπνοής – εκπνοής ρυθμίζουν τον αναπνευστικό ρυθμό και αυξάνουν τον πνευμονικό και κυψελιδικό αερισμό.
Πεπτικό σύστημα:
η σωματική χαλάρωση βελτιώνει την γαστρική, την εντερική λειτουργία και την πέψη, ρυθμίζει και ενισχύει την περίσταλση, βελτιώνει τις κενώσεις και μειώνει τα αέρια. Τονώνει ήπαρ και πάγκρεας.
Νευρικό σύστημα:
η μείωση της νευρικής υπερέντασης προστατεύει τον εγκεφαλικό φλοιό μέσω ενός ανασταλτικού μηχανισμού και ρυθμίζει το αυτόνομο νευρικό σύστημα.
Ενδοκρινικό σύστημα:
ο έλεγχος του ΣΤΡΕΣ ρυθμίζει και βελτιώνει τις ενδοκρινικές λειτουργίες της υπόφυσης και των περιφερικών ενδοκρινικών αδένων.
Ανοσοποιητικό σύστημα:
Η επαναφορά του οργανισμού σε φυσιολογικά επίπεδα διέγερσης και εγρήγορσης ενισχύει τον οργανισμό την αυξάνει την ικανότητα αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος. Διορθώνει τις μεταβολές του θύμου αδένα και αυξάνει την ποσότητα και δραστικότητα των Τ-λεμφοκυτάρων, αυξάνει τις ανοσοσφαιρίνες και την δράση των μακροφάγων.
Μυοσκελετικό σύστημα:
οι κυκλικές, απαλές και ρυθμικές ασκήσεις του qigong φορτίζουν θεραπευτικά το σκελετικό σύστημα, διευκολύνουν τον ρυθμό ανακατασκευής του οστού (προλαμβάνει την οστεοπόρωση) και αυξάνουν την ελαστικότητα μυών και τενόντων.
Μεταβολισμός:
η ήπια, αργή και ρυθμική άσκηση που συνδυάζεται με την καλή οξυγόνωση και την ψυχική χαλάρωση ενεργοποιεί και ρυθμίζει τον μεταβολισμό των λιπιδίων (χοληστερόλης), αυξάνει την καλή χοληστερίνη – HDL, ρυθμίζει το σάκχαρο του αίματος, μειώνοντας έτσι τον ρυθμό αρτηριοσκλήρυνσης και την εμφάνιση περιφερικών αγγειακών παθήσεων.
Το «θεραπευτικό qigong» είναι μια από τις θεμέλιους λίθους και κομμάτι της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, με ευρεία κλινική παρουσία τόσο σε νοσοκομεία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας όσο και στην καθημερινή κλινική πρακτική σε πολλές δυτικές χώρες.
Αυτή η κλινική παρουσία περιέχει συγκεκριμένες θεραπευτικές τεχνικές για συγκεκριμένες παθήσεις και φυσικά προϋποθέτει άριστη γνώση του «θεραπευτικού εργαλείου» και της φύσης της νόσου. Από την άλλη πλευρά, το Qigong σαν μια ευχάριστη και εύκολη δραστηριότητα, εξασκείται από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και των δύο φύλων, με σκοπό την διατήρηση ενός ικανοποιητικού επιπέδου υγείας.
Εξάλλου, το λιγότερο τρεις αρχαίες παραδόσεις η Ελληνική, η Ρωμαϊκή και η Κινέζικη, συμφωνούν στο ρητό “νους υγιής εν σώματι υγιές”!
Συμβουλεύει ο κος Κώστας Τσολίγκας, Φυσικοθεραπευτής