Γιατί το κολύμπι θεωρείται η καλύτερη γυμναστική; Τι θα πρέπει να προσέχουμε; Πόσο βοηθάει τα άτομα που έχουν μυοσκελετικά προβλήματα;
Οι ερωτήσεις που συχνότερα απαντούν οι φυσικοθεραπευτές εν όψει του καλοκαιριού, αφορούν στα εξής: Ωφελεί η κολύμβηση; Μετά από πόσα μπάνια; Ποιον μήνα; Σε συνδυασμό με ποιες ασκήσεις στο νερό; Στο κολύμπι έχουν αποδοθεί πολλές ευεργετικές ιδιότητες και φαίνεται πως ωφελεί την υγεία από πολλές απόψεις, ενώ είναι μια δραστηριότητα που μπορεί να γίνεται όλον τον χρόνο σε κατάλληλες, φροντισμένες πισίνες. Η εναλλακτική επιλογή της θαλάσσιας χειμερινής κολύμβησης φαίνεται πως είναι για τους πιο τολμηρούς, αλλά επαινείται για τα αποτελέσματα στην υγεία τους !!!
Τι σημαίνει όμως κολύμπι; Αν πρέπει να το ορίσουμε θα λέγαμε πως κολύμβηση είναι η βύθιση του σώματος στο νερό και μετακίνηση του χωρίς να σηκώνουν το βάρος του σώματος τα πόδια, πατώντας σε κάποια επιφάνεια. Σωματική άσκηση όμως μπορεί να γίνει μέσα στο νερό με τα πόδια να σηκώνουν μέρος του βάρους του σώματος, ενώ παραμένουν πολλά από τα οφέλη της κολύμβησης.
Ευεργετικές Ιδιότητες
Στα θαλάσσια μπάνια, μετά από ικανό αριθμό μπάνιων (περίπου είκοσι) είτε κολυμπά κανείς, είτε περπατά στα ρηχά, είτε εκτελεί συγκεκριμένες ασκήσεις μέσα στο νερό, το μυϊκό σύστημα ωφελείται, καθώς οι αρθρώσεις ξεκουράζονται και ο αρθριτικός πόνος μειώνεται, ενώ παράλληλα η στάση του σώματος βελτιώνεται.
Λόγω της αυξημένης ροής του αίματος μειώνεται ο πόνος και στους μύες και στους τένοντες τους, που γίνονται ελαστικότεροι και ανθεκτικοί στην προσπάθεια, μπορούν και αποδίδουν καλύτερα στο έργο τους, σε δύναμη, επανάληψη και διάρκεια. Έντονη συστηματική κολύμβηση ή άσκηση στο νερό γυμνάζει το καρδιαναπνευστικό σύστημα και βελτιώνει την αεροβική ικανότητα μας, η οποία βελτίωση μας ακολουθεί σε κάθε μας βήμα και έξω από το νερό.
Βασισμένη σε αυτά τα μοναδικά χαρακτηριστικά είναι και η υδροθεραπεία, που ως κλάδος της Φυσικοθεραπείας, χρησιμοποιεί τα πλεονεκτήματα της κίνησης στο νερό για να επιταχύνει την αποκατάσταση πολλών ασθενειών, ακόμη και νευρολογικών. Η γυμναστική στο νερό, ως κλάδος της Φυσικής Αγωγής, κερδίζει όλο και περισσότερους πιστούς, καθώς προσφέρει τα αποτελέσματα της εκγύμνασης ευχάριστα και γρήγορα.
Αν όλα τα παραπάνω φανερά βοηθούν στο να έχουμε καλύτερη ποιότητα ζωής, το καλύτερο μας το φυλά η κολύμβηση για το τέλος. Η χαλάρωση και αποβολή της έντασης που μπορεί να απολαύσει κανείς με την επαφή του με το νερό, κολυμπώντας ή απλά «ησυχάζοντας» μέσα στο νερό, είναι πολύ σημαντικά και άμεσα ψυχολογικά οφέλη. Από την άλλη πλευρά η δροσιά και η συναναστροφή με οικογένεια και φίλους που μπορεί να προσφέρει ένα μπάνιο στην θάλασσα, ή στην πισίνα, αθροίζεται στα οφέλη αυτά.
Πιθανοί Κίνδυνοι
Όπως σε κάθε δραστηριότητα και βεβαίως αθλητική δραστηριότητα, και στην κολύμβηση υπάρχουν κίνδυνοι που πρέπει να αποφύγουμε και προφυλάξεις που πρέπει να πάρουμε. Στα θαλάσσια μπάνια είναι συχνό πρόβλημα η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, συνηθέστερα ηλίαση, λιποθυμία, και έγκαυμα του δέρματος, που επαναλαμβανόμενο μπορεί να οδηγήσει σε κακοήθεια του δέρματος. Καλή προετοιμασία και κατάλληλο προγραμματισμό χρειάζονται όσοι παίρνουν φαρμακευτική αγωγή, οπωσδήποτε οι διαβητικοί και κυρίως οι ινσουλινοεξαρτώμενοι. Αδιαθεσία, ή άλλος ανασταλτικός παράγοντας της υγείας μας που εμφανίζεται εκτάκτως, μας ειδοποιεί πως δεν πρέπει να κολυμπήσουμε και καλό είναι να γίνει σεβαστός. Τέλος, δεν ξεχνάμε πως δεν κολυμπάμε ποτέ φαγωμένοι, δηλαδή πριν περάσουν τουλάχιστον 3 ώρες από ένα κύριο γεύμα.
Ιδιαίτερη, συνεχή παρακολούθηση και προσοχή χρειάζονται τα παιδιά, γιατί είναι εύκολο να αρρωστήσουν («κρύωμα») κατά την διάρκεια του μπάνιου και επειδή ο πνιγμός είναι σιωπηλός. Το ίδιο ισχύει για όσους δεν γνωρίζουν κολύμπι και προσπαθούν να μάθουν, για άτομα με ειδικές ανάγκες -νοητικές ή κινητικές- και για άτομα με άκρως εξασθενημένη υγεία, καθώς και επιληπτικούς, καθώς κρίση επιληψίας στο νερό οδηγεί εύκολα σε πνιγμό. Στην περίπτωση μπάνιου σε πισίνα, αυτή οπωσδήποτε πρέπει να είναι σύγχρονη, χωρίς σπασίματα της επένδυσής της, καθαρή, με καθαρό νερό, με ενημερωμένο πιστοποιητικό του συστήματος καθαρισμού του νερού και αν είναι δυνατόν με ναυαγοσώστη.
Μία τέτοια απόλαυση όπως το κολύμπι, μια τόσο μεγάλη ανάγκη, μπορούμε να πούμε, με τα μοναδικά προτερήματα ως προς την ωφέλεια της άσκησης και της ψυχολογίας που αναφέραμε δεν εξαντλείται με όσα λόγια και αν προσπαθήσουμε να την περιγράψουμε. Πιο καλά τα λέει η ευχή:» Καλό καλοκαίρι, καλά μπάνια».
Συμβουλεύει ο κος Χρήστος Φ. Κομισόπουλος, Φυσικοθεραπευτής,
Επιστημονικός Συνεργάτης του Συλλόγου Σκελετικής Υγείας Πεταλούδα