Εκεί που με πλημμυρίζει η χαρά, ξαφνικά η διάθεση μου χάνεται. Χωρίς λόγο και αιτία νιώθω θυμό και λύπη. Αντιστοίχως, εκεί που είμαι σε άσχημη διάθεση ξαφνικά πάλι χωρίς λόγο και αιτία, η ψυχολογία μου ανεβαίνει. Πολλούς από εμάς μας ταλαιπωρεί αυτή η εναλλαγή της διάθεσης που την ονομάζουμε κυκλοθυμία.
Είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε ποτέ η κυκλοθυμία χρήζει θεραπείας. Σε πολλούς από εμάς η ένταση και η συχνότητα της κυκλοθυμίας είναι χαμηλή με αποτέλεσμα να συγκαταλέγεται στα φυσιολογικά πλαίσια και πολλές φορές να οφείλεται σε βιολογικούς παράγοντες. Για παράδειγμα τη διάθεση στο γυναικείο φύλο την επηρεάζουν σημαντικά οι ορμονικές αλλαγές κατά την διάρκεια του κύκλου. Σ΄ αυτή τη περίπτωση δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας και θεραπείας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κυκλοθυμικής διαταραχής;
Σύμφωνα με το DSM IV κατά την κυκλοθυμική διαταραχή, στο εκάστοτε άτομο υπάρχει παρουσία πολυάριθμων περιόδων με:
Α) επίμονα ανεβασμένη, διαχυτική, ή ευερέθιστη διάθεση κατά τη διάρκεια των οποίων τρία (ή περισσότερα) από τα ακόλουθα συμπτώματα έχουν επιμείνει (τέσσερα αν η διάθεση είναι μόνον ευερέθιστη) και ήταν παρόντα σε σημαντικό βαθμό:
- επαυξημένη αυτοεκτίμηση ή αίσθημα μεγαλείου
- μειωμένη ανάγκη για ύπνο
- μεγάλη ομιλητικότητα από ότι συνήθως
- υποκειμενική αίσθηση ότι οι σκέψεις καλπάζουν
- απόσπαση της προσοχής από ασήμαντα ερεθίσματα
- αύξηση των δραστηριοτήτων και ψυχοκινητική διέγερση
- υπέρμετρη εμπλοκή σε ευχάριστες δραστηριότητες που έχουν μεγάλη πιθανότητα για οδυνηρές συνέπειες.
Β) καταθλιπτική διάθεση, η οποία συνοδεύεται από απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης.
Πότε χρειάζεται να απευθυνθούμε σε ειδικό;
Σε γενικές γραμμές χρειάζεται να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό, όταν οι αλλαγές στη διάθεση μας, μας εμποδίζουν να λειτουργούμε στον εργασιακό, κοινωνικό και οικογενειακό χώρο με φυσιολογικό τρόπο.
Πιο συγκεκριμένα, είναι απαραίτητο να αναφερθεί το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε χωρίς καμία αναβολή, όταν η περίοδος της μετάπτωσης της διάθεσης από τη χαρά στη θλίψη και το αντίθετο παρουσιάζεται για τουλάχιστον 2 χρόνια και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το άτομο δεν ήταν ποτέ ελεύθερο των συμπτωμάτων για περισσότερο από 2 μήνες τη φορά.
Τρόποι θεραπείας.
Σε πολλές περιπτώσεις η κυκλοθυμία δε χρήζει ψυχοθεραπείας. Πολλοί που αντιμετωπίζουν όμως αυτό το πρόβλημα για μεγάλο χρονικό διάστημα και με μεγάλη ένταση καλό θα ήταν να απευθυνθούν σε έναν ειδικό για ακολουθήσουν μια θεραπεία. Η ψυχοθεραπεία βοηθάει στην αντιμετώπιση αγχωγόνων καταστάσεων και στον έλεγχο και στην κατανόηση των συναισθημάτων. Αυτό είναι δυνατό με βραχύχρονη γνωστική ψυχοθεραπεία, η οποία εστιάζει στις διεργασίες της σκέψης μας.
Εκτός από αυτήν, άλλα είδη ψυχοθεραπείας, τα οποία είναι μακροχρόνια και πιο διεισδυτικά, όπως η ψυχαναλυτική και η συστημική ψυχοθεραπεία, αναζητούν μέσα από εμπειρίες του παρελθόντος την αιτία της ασταθούς διάθεσης και την επεξεργάζονται. Η παροχή ενημέρωσης είναι απαραίτητη, προκειμένου να επιλεχθεί η καταλληλότερη δυνατή ψυχοθεραπεία.
Η κυκλοθυμία αντιμετωπίζεται και θεραπεύεται. Το μόνο που απομένει είναι να αποφασίσουμε εμείς να λυτρωθούμε από αυτήν.
Συμβουλεύει η κα Στεργιοπούλου Ελευθερία, Ψυχολόγος.
