Τρίξιμο δοντιών: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;
Ο βρυγμός είναι ο επιστημονικός όρος για την περιγραφή μιας νοσηρής κατάστασης που χαρακτηρίζεται από το ασυναίσθητο τρίξιμο και σφίξιμο των δοντιών και προσβάλλει το 5% – 20% των ανθρώπων, ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου. Εκδηλώνεται οποιαδήποτε ώρα, αλλά συνηθέστερα κατά τη διάρκεια του ύπνου και η πίεση που ασκείται πάνω στα δόντια είναι έως έξι φορές μεγαλύτερη από αυτή της ημέρας.
Αίτια
Ο νυχτερινός βρυγμός είναι η τρίτη συνηθέστερη διαταραχή του ύπνου μετά από το παραμιλητό και το ροχαλητό και η αιτία δεν είναι απολύτως γνωστή. Κυριότερος ωστόσο παράγοντας θεωρείται το στρες. Στους οδοντικούς παράγοντες συγκαταλέγονται οι διαταραχές της συγκλείσεως των οδοντικών φραγμών, ενίοτε οι εξαγωγές, τα στραβά δόντια, τα κακότεχνα σφραγίσματα και οι κακότεχνες προσθετικές εργασίες. Στους μη οδοντικούς παράγοντες συγκαταλέγονται οι παρενέργειες από ορισμένα φάρμακα όπως είναι τα αντικαταθλιπτικά, τυχόν επιπλοκές από κάποια σοβαρή εγκεφαλική βλάβη και η εκδήλωση στην περιοχή του προσώπου κάποιας σπάνιας νευρομυϊκής ασθένειας.
Συμπτώματα
Οι μασητήριοι μυς υπερλειτουργούν κατά τη διάρκεια του βρυγμού και γι’ αυτό μετά από μερικές ώρες ασυναίσθητης καταπόνησης, ιδίως κατά την πρωινή έγερση, μπορεί να εμφανίζονται σφιγμένοι, κουρασμένοι και ευαίσθητοι ή επώδυνοι στην ψηλάφηση, ενίοτε δε να συνοδεύονται από αμβλύς πρωινούς πονοκεφάλους. Ο ασθενής ενδέχεται να νιώσει ενόχληση ή πόνο στην περιοχή της κροταφογναθικής άρθρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας, ιδίως κατά τη μάσηση ή το χασμουρητό. Ο πόνος μπορεί να αντανακλά στην περιοχή των αυτιών ή του λαιμού και να υπάρχει δυσκολία στη διάνοιξη του στόματος.
Επιπλοκές
Οι βλάβες στα δόντια εκδηλώνονται βαθμιαία με τη μορφή αποτριβής, θραύσης και απόσπασης μικρών επιφανειακών τμημάτων ή εμφάνισης μεγαλύτερων καταγμάτων και με αύξηση της κινητικότητάς τους. Στο περιοδόντιο αναπτύσσεται φλεγμονή και η αύξηση της κινητικότητας των δοντιών τα προδιαθέτει για γρηγορότερη απόπτωση. Οι ιστοί της κροταφογναθικής άρθρωσης επιβαρύνονται λόγω φλεγμονής η οποία εκδηλώνεται με πόνο εντοπιζόμενο στη γνάθο ή αντανακλώμενο στο αυτί.
Διάγνωση
Η διάγνωση του βρυγμού μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια των τακτικών επισκέψεων στον οδοντίατρο ό οποίος θα εξετάσει τα δόντια (επιπέδωση μασητικών φυμάτων, σπασίματα, κακή σύγκλειση ή απώλειες) και την κροταφογναθική άρθρωση (πόνος ή ήχος).
Θεραπεία
Υπάρχει σειρά θεραπευτικών σχημάτων που βασίζονται τόσο σε οδοντιατρική παρέμβαση όσο και σε ψυχολογική υποστήριξη. Από οδοντιατρικής απόψεως κατασκευάζεται ειδικός νάρθηκας για το στόμα του ασθενούς, που φορά κατά τη διάρκεια της νύχτας, εξισορροπείται οποιασδήποτε συγκλεισιακή δυσαρμονία, όπως εκλεκτικός τροχισμός των δοντιών, ορθοδοντική και προσθετική αποκατάσταση. Αν ο βρυγμός αποδίδεται στο έντονο στρες ίσως χρειαστεί η παραπομπή σε ψυχολόγο, σε περίπτωση ύπαρξης εγκεφαλικής βλάβης ή νευρομυϊκής νόσου απαιτείται συνεργασία του οδοντίατρου με άλλες ιατρικές ειδικότητες. Η καφεΐνη και η νικοτίνη μπορεί να επιτείνουν τον μυϊκό πόνο. Οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο θα βοηθήσουν στο να διαγνωστεί το πρόβλημα έγκαιρα και φυσικά να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά!
Συμβουλεύει η κα Κλεοπάτρα Νακοπούλου, Περιοδοντολόγος – Εμφυτευματολόγος
