Τι είναι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;
Είναι η πάθηση που χαρακτηρίζεται από αίσθημα χρόνιας κόπωσης, χωρίς προηγούμενο ψυχιατρικό ή παθολογικό υπόβαθρο και μια ποικιλία συμπτωμάτων τόσο σωματικών όσο και ψυχολογικών.
Πού οφείλεται;
Η αιτία είναι άγνωστη. Είναι πιο συχνό στις γυναίκες μεταξύ 25-45 ετών, αλλά μπορεί να συμβεί στον καθένα. Οι υποθέσεις για τα αίτια είναι πολλές και αμφιλεγόμενες. Ενοχοποιούνται διάφοροι ιοί (ειδικά ρετροιοί), διαταραχές του ανοσοποιητικού και του ενδοκρινούς συστήματος.
Πώς εκδηλώνεται;
Τυπικά, εμφανίζεται σε ένα προηγουμένως δραστήριο άτομο μετά από μία ίωση ή άλλο οξύ στρες. Η εξάντληση και τα διάφορα συμπτώματα που επιμένουν (πονοκέφαλος, πονόλαιμος, ευαίσθητοι λεμφαδένες, μυαλγίες, αρθραλγίες, πυρετοί…) οδηγούν στην πεποίθηση ότι η ίωση επιμένει. Μετά από εβδομάδες αρχίζουν να εμφανίζονται διαταραχές ύπνου, δυσκολία συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης και κατάθλιψη. Υπερβολικό σωματικό ή ψυχολογικό στρες επιτείνει τα συμπτώματα. Οι ασθενείς ζητούν βοήθεια από γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων συνήθως χωρίς ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται δύσκολα. Ουσιαστικά τίθεται όταν αποκλειστούν άλλα αίτια χρόνιας κόπωσης και ψυχιατρικές παθήσεις. Όταν αποκλειστούν, τότε μείζον κριτήριο είναι το αίσθημα κόπωσης που δεν εξαφανίζεται μετά από ξεκούραση, περιορίζει τις ικανότητες του ατόμου να ανταπεξέλθει στις καθημερινές του δραστηριότητες και διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες. Τα σχετιζόμενα συμπτώματα που συνυπάρχουν είναι τα εξής: πονοκέφαλος, δυσκολία συγκέντρωσης, πονόλαιμος, ευαίσθητοι λεμφαδένες, αλλεργίες, κοιλιακά άλγη-κράμπες, απώλεια ή αύξηση βάρους, εξανθήματα, ταχυπαλμίες, πόνος στο στήθος.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία αλλά αντιμετώπιση των συμπτωμάτων καθώς εμφανίζονται. Για παράδειγμα, αντιφλεγμονώδη για τους διάχυτους πόνους, πονοκεφάλους και πυρετούς, αντιισταμινικά για τις αλλεργίες και αντικαταθλιπτικά για τη βελτίωση της διάθεσης και του ύπνου.
Σημαντικό είναι ο ασθενής να γνωρίζει και να ενημερωθεί για την πάθηση, έτσι ώστε να αποφύγει θεραπείες που δεν έχουν αποδειχθεί χρήσιμες. Καλό θα είναι επίσης να ακολουθούνται πρακτικές συμβουλές για την τροποποίηση του τρόπου ζωής όπως για παράδειγμα, οι ασθενείς να ακολουθούν ένα πρόγραμμα ήπιας άσκησης και ένα πρόγραμμα διατροφής με μικρά βραδινά γεύματα χωρίς αλκοόλ και καφέ για να κοιμούνται καλύτερα. Η θεραπεία μέσω τροποποίησης της συμπεριφοράς ώστε να διορθωθούν διαστρεβλωμένες ιδέες που οδηγούν σε απραξία και απελπισία, έχει αποδειχθεί ότι έχει θετικά αποτελέσματα.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Οι περισσότεροι ασθενείς με τις περιορισμένες τους δυνάμεις ανταπεξέρχονται στις οικογενειακές, επαγγελματικές και κοινωνικές τους υποχρεώσεις. Εγκαταλείπουν πρώτα δραστηριότητες που απαιτούν κρίση και δέσμευση για να αποφύγουν το συνοδεύον στρες. Μια μειοψηφία ασθενών πολλές φορές χρειάζεται βοήθεια με τις καθημερινές δραστηριότητες.
Σε βάθος χρόνου και αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα η πάθηση μπορεί να οδηγήσει στην απομόνωση και παθητική παραίτηση του ατόμου. Ευτυχώς όμως το σύνδρομο δεν εξελίσσεται αλλά αντίθετα πολλοί πάσχοντες σιγά-σιγά βελτιώνονται, τελικά αναρρώνουν! Γι’ αυτό κρατείστε μακριά το στρες και δώστε στον εαυτό σας τη δυνατότητα να αναπαύεται και να ανακτά τις δυνάμεις του!
Συμβουλεύει η κα Πέγκυ Γιαννίκου, Χειρουργός Ορθοπαιδικός
