Η παχυσαρκία, η οστεοπόρωση και η σαρκοπενία είναι τρεις παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν την υγεία εκατομμυρίων ατόμων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η παχυσαρκία έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς ο ρυθμός εξάπλωσής της έχει τριπλασιαστεί από το 1975. Το 2016 περισσότεροι από 1,9 δισεκατομμύρια ενήλικες ήταν υπέρβαροι. Εξ’ αυτών τα 650 εκατομμύρια ήταν παχύσαρκοι. Χρόνια μη μεταδιδόμενα νοσήματα όπως τα καρδιαγγειακά, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, σχετίζονται με το αυξημένο σωματικό βάρος.
Η οστεοπόρωση, η οποία στην ουσία είναι η ελάττωση της αντοχής του οστού, έχει ως συνέπεια τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης και των άκρων. Το οστεοπορωτικό κάταγμα θεωρείται παγκοσμίως η δεύτερη αιτία σωματικής ανικανότητας και θνησιμότητας και αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο καταγράφονται 1,6 εκατομμύρια κατάγματα στο ισχίο.
Παράλληλα με την παχυσαρκία και την οστεοπόρωση τα τελευταία έτη την επιστημονική κοινότητα απασχολεί ένα ακόμα σύνδρομο, το οποίο χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή και γενικευμένη απώλεια μυϊκής μάζας, δύναμης και λειτουργικότητας με τις συνεπακόλουθες αρνητικές επιπτώσεις. Συχνά το φαινόμενο της διαδικασίας γήρανσης (πρωτογενής σαρκοπενία) που προηγείται του συνδρόμου της ευπάθειας της τρίτης ηλικίας, μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παθογενετικούς μηχανισμούς (δευτερογενής σαρκοπενία) που σχετίζονται με νόσο, με την έλλειψη δραστηριότητας ή με τη διατροφή (ανεπαρκή πρωτεϊνική πρόσληψη).Συχνά η σαρκοπενία συνδυάζεται με την παχυσαρκία. Αυτόν τον συνδυασμό οι ειδικοί τον έχουν ονομάσει «σαρκοπενική παχυσαρκία». Η διάγνωση της σαρκοπενικής παχυσαρκίας προκύπτει όταν συνυπάρχουν τα διαγνωστικά κριτήρια και για την παχυσαρκία και τη σαρκοπενία. Το άτομο με σαρκοπενική παχυσαρκία έχει αυξημένο κίνδυνο να υποστεί τις αρνητικές επιπτώσεις και από τα δύο σύνδρομα, με σωρευτικά αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία του.
Φαίνεται ότι τα τελευταία έτη, ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων παρουσιάζει και τις τρεις παθολογικές καταστάσεις ταυτόχρονα.
Μέσα στα πλαίσια των δράσεων ενημέρωσης του Συλλόγου Σκελετικής Υγείας Πεταλούδα, πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις από την κα Κεραμιδάκη Κωνσταντία με σκοπό τη διερεύνηση του αριθμού των ατόμων που εμφανίζουν συγχρόνως οστεοπόρωση και σαρκοπενική παχυσαρκία. Οι ενέργειες που έγιναν ήταν μέτρηση μυϊκής δύναμης μέσω δυναμόμετρου, μέτρηση λειτουργικότητας μυών με μέτρηση ταχύτητας περπατήματος, πολλαπλές μετρήσεις δερματικών πτυχών και περιφερειών με στόχο την εκτίμηση της μυϊκής μάζας, μέτρηση σωματικού βάρους και ύψους για την εκτίμηση του Δείκτη Μάζας Σώματος και πρώτη ένδειξη (screening) για την οστική πυκνότητα των εξεταζόμενων με τη μέθοδο των υπερήχων. Το σύνολο αυτών των μετρήσεων συνδυαστικά πραγματοποιήθηκε σε 50 άτομα άνω των 65 ετών (34 γυναίκες και 16 άντρες).
Σημειώνεται πως το 40% των ασθενών παρουσίασε ταυτόχρονα σαρκοπενική παχυσαρκία (και οστεοπενία/οστεοπόρωση).
Το γεγονός ότι οι 4 στους 10 εξεταζόμενους παρουσιάζουν ταυτόχρονα παχυσαρκία, οστεοπόρωση/οστεοπενία και σαρκοπενία καταδεικνύει τον υψηλό κίνδυνο να νοσήσουν από τις προαναφερθείσες παθολογικές καταστάσεις και την ανάγκη λήψης μέτρων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τους όταν εμφανίζονται σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Επίσης, ο υψηλός βαθμός εξάπλωσης της οστεοσαρκοπενικής παχυσαρκίας καταδεικνύει και την ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων στο γενικό πληθυσμό τρίτης ηλικίας για την πρόληψη τους.
Συμβουλεύουν η Δρ. Τσαγκάρη Αμαλία, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Νοσοκομείο ΚΑΤ και η κα Κεραμιδάκη Κωνσταντία, RD
