Γιατί άραγε κάποιες γυναίκες, συνήθως νέες ή ακόμα και έφηβες, επιλέγουν να υποβάλουν τον εαυτόν τους σε εξαντλητική δίαιτα που φθάνει στα όρια της ασιτίας ;
Η επικρατούσα άποψη είναι, ότι υπάρχει κάποιο ψυχοπαθολογικό υπόβαθρο, γι αυτό και ο όρος νευρογενής ανορεξία, πάνω στο οποίο αναπτύσσεται μια διαταραγμένη αντίληψη για την επιθυμητή σωματική εμφάνιση. Τα άτομα αυτά έχουν πρότυπο ιδιαίτερα αδύνατες γυναίκες, όπως είναι τα μοντέλα της μόδας, και βάζουν στόχο να τους μοιάσουν. Μόνο που στην υπερβολή τους φθάνουν στην άλλη άκρη.
Μια άλλη κατηγορία αφορά «βουλιμικά» άτομα, που στην προσπάθεια τους να ελέγξουν και να ξεπεράσουν αυτήν την τάση τους, προκαλούν μετά από κάθε γεύμα τους τεχνητό εμετό ή κάνουν κατάχρηση διουρητικών και καθαρτικών.
Το αποτέλεσμα βέβαια, είναι το ίδιο : Ο υποσιτισμός.
Οποία και αν είναι η αιτία, τελικά οι συνέπειες είναι οι ίδιες:
- Άτομα με σωματικό βάρος πολύ πιο κάτω από το κατώτερο φυσιολογικό για το ύψος και την ηλικία τους
- παράλογος φόβος για την ενδεχόμενη αύξηση του βάρους τους
- αδυναμία αναγνώρισης της σοβαρότητας της κατάστασης τους
- και βέβαια πολλαπλές ορμονικές διαταραχές που επηρεάζουν σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού.
Οι επιπτώσεις από αυτές τις διαταραχές είναι πολλές, με πιο γνωστές την έντονη απίσχναση και την αμηνόρροια . Εκείνο που δεν είναι τόσο γνωστό είναι ότι ο υποσιτισμός επιδρά και στην σκελετική ανάπτυξη και στην οστική αντοχή.
Οι λόγοι που προκαλούν το αδυνάτισμα των οστών είναι πολλοί. Οι κυριότεροι είναι :
- η ανεπαρκής πρόσληψη του ασβεστίου, που ο οργανισμός την εξισορροπεί μετακινώντας ασβέστιο από τα οστά
- η μυϊκή ατροφία και καχεξία που δεν επιτρέπει την απαραίτητη για την οστική ανάπτυξη σωματική άσκηση
- το χαμηλό επίπεδο των οιστρογόνων.
Όλα αυτά μειώνουν σημαντικά την οστική μάζα, προκαλούν δηλαδή νεανική οστεοπόρωση, η οποία δυστυχώς δεν φαίνεται να αποκαθίσταται, αν καθυστερήσει η σωστή επανασίτιση.
Το πρόβλημα θα παραμένει και στην υπόλοιπη ζωή αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο να προκαλούνται κατάγματα με μικρή βία και στις νεαρές ηλικίες και ο οποίος με την πάροδο των χρόνων θα γίνεται ακόμα μεγαλύτερος.
Οι έφηβες και νεαρές γυναίκες με νευρογενή ανορεξία θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ασθενείς και ο υποσιτισμός τους δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως μια νεανική τρέλα που θα περάσει.
Επιπτώσεις και αντιμετώπιση:
Οι επιπτώσεις σε όλα τα συστήματα του οργανισμού είναι τόσο σημαντικές που οδηγούν και σε αυξημένη νεανική θνησιμότητα.
Ιδιαίτερα στην σκελετική υγεία οι βλάβες που προκαλούνται είναι δύσκολα αναστρέψιμες, μερικές μάλιστα είναι και μόνιμες. Η δυσκολία στην αντιμετώπιση τους συνίσταται, στο ότι η χορήγηση αντιοστεοπορωτικών φαρμάκων σ’ αυτές τις νεαρές ηλικίες δεν αποδίδει όπως στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Ο μόνος τρόπος αποφυγής όλων αυτών των δυσάρεστων συνεπειών είναι η ταχύτερη δυνατή επάνοδος στην κανονική σίτιση. Επίσης είναι και η αποκατάσταση του φυσιολογικού σωματικού βάρους. Γι αυτόν τον σκοπό χρειάζεται η βοήθεια κατάλληλης ψυχολογικής ψυχιατρικής υποστήριξης, και οι οδηγίες ειδικού διατροφολόγου.
Συμβουλεύει ο κύριος Νικόλαος Α. Παπαϊωάννου, Αν. Καθηγητής Ορθοπαιδικής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής Νοσοκομείου «Μετροπόλιταν»
