Δυο κακοί σύντροφοι
Τα νύχια είναι ανατομικό στοιχείο του οργανισμού του ανθρώπου αλλά και άλλων πλασμάτων της φύσης. Με το πέρασμα των αιώνων βέβαια και την ταυτόχρονη βιολογική εξέλιξη του ανθρώπου, τα νύχια δεν έχουν τον λειτουργικό χαρακτήρα για τον οποίο δημιουργήθηκαν.
Στις μέρες μας τα νύχια τόσο των ποδιών όσο και των χεριών έχουν έναν αισθητικό χαρακτήρα και κατέχουν σημαντικό ρόλο στην ολοκλήρωση της περιποιημένης εμφάνισης. Τα όμορφα νύχια πάντα κολακεύουν τον κάτοχό τους, είτε είναι άνδρας είτε γυναίκα. Δεν είναι τυχαίο που μια ολόκληρη βιομηχανία έχει στηθεί πάνω στην περιποίηση και αισθητική παρουσία των νυχιών.
Μια ιδιαιτερότητα όμως των νυχιών είναι οι διάφορες αλλοιώσεις τους, όπου μπορούν να προοιωνίζουν και να συνυπάρχουν με πολλές ασθένειες του σώματός μας.
Πρώτος ο Ιπποκράτης, ο μεγαλύτερος ιατρός της αρχαιότητας, είχε περιγράψει μια παθολογική εικόνα των νυχιών που συνυπήρχε με νοσήματα των πνευμόνων, γεγονός που αποδέχεται και στις ημέρες μας η ιατρική κοινότητα. Γι’ αυτό και έχει δοθεί η ονομασία «Ιπποκράτειοι όνυχες».
Γιατί όμως να είναι κακό σημάδι η ταυτόχρονη βλάβη των νυχιών με την παρουσία πόνων στους μύες και στον σκελετό του ανθρώπου;
Μελέτες της τελευταίας δεκαετίας έχουν αποδείξει ότι πολλά νοσήματα και σύνδρομα του μυοσκελετικού συστήματος σχετίζονται με αλλοιώσεις των νυχιών.
Συνολικά σε 20 παθήσεις και 23 σύνδρομα του μυοσκελετικού συστήματος απαντώνται αλλοιώσεις των νυχιών. Μερικές από τις πιο γνωστές είναι: σκληροδερμία, ερηθηματώδης λύκος, πολυμυοσίτιτδα, δερματομυοσίτιδα, φυματίωση, ουρική αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σαρκοείδωση, οστεομαλακία, οστεοπόρωση.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όταν παρατηρήσουμε μια αλλοίωση στα νύχια μας, θα πρέπει να το συνδέσουμε απαραίτητα με κάποιο νόσημα του μυοσκελετικού μας συστήματος. Αυτό απαιτεί την ιδιαίτερη γνώση και συνεργασία ιατρών τριών ειδικοτήτων: δερματολόγου, ορθοπαιδικού και ρευματολόγου, χωρίς να αποκλείεται και ο συμβουλευτικός ρόλος άλλων ιατρικών ειδικοτήτων.
Στατιστικά έχει διαπιστωθεί ότι ο ασθενής με αλλοίωση στα νύχια αναζητά πιο σπάνια την ιατρική βοήθεια, από τον ασθενή που υποφέρει από έναν πόνο σε μια άρθρωση.
Η διαπίστωση αυτή καθιστά αναγκαία την κλινική και παρακλινική εξέταση των νυχιών ενός ασθενούς που προσέρχεται στο ορθοπαιδικό ιατρείο, αφού πολλές φορές η αναγνώριση των αλλοιώσεων αυτών βοηθάει στην πρώιμη διάγνωση ενός νοσήματος ή συνδρόμου, καθώς αι στον διαχωρισμό της πάθησης από άλλα νοσήματα που μοιάζουν.
Από τα πιο συχνά παραδείγματα είναι η περίπτωση του ασθενούς που ταλαιπωρείται για μήνες από πόνους στο γόνατο χωρίς να βρίσκει ανακούφιση, ούτε με την ξεκούραση αλλά ούτε και με τα φάρμακα.
Κάποια στιγμή θα παρατηρήσει και περίεργες αλλοιώσεις στα νύχια του που κάθε άλλο παρά φυσιολογικές είναι. Μετά από διάφορες εξετάσεις αποδεικνύεται ότι η αιτία του πόνου στο γόνατο είναι η ψωρίαση, νόσος που προσβάλλει τις μεγάλες αρθρώσεις του σώματος πριν να εκδηλωθούν δερματικές αλλοιώσεις.
Το γεγονός αυτό ενισχύει τη διαγνωστική φιλοσοφία που πρέπει να διέπει τον κλινικό ιατρό και ειδικότερα τον ορθοπαιδικό. Όταν αποδεικνύεται ότι ένα άλγος σε άρθρωση του σώματος οφείλεται σε υποβόσκουσα ψωρίαση, τότε και το θεραπευτικό σχήμα και η πρόγνωση της αρθρίτιδας διαφοροποιείται.
Σε αρκετές περιπτώσεις όπου οι αλλοιώσεις των νυχιών προηγούνται της παθήσεως του μυοσκελετικού συστήματος, οι ασθενείς απευθύνονται συνήθως σε δερματολόγο ή παθολόγο κι όχι σε ορθοπαιδικό.
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι και να προσανατολίζουν τον ασθενή για μια ορθοπαιδική εκτίμηση. Από την άλλη μεριά και οι ορθοπαιδικοί ιατροί θα πρέπει να είναι ενημερωμένοι αυτών των αλλοιώσεων των νυχιών, ώστε να περιλαμβάνουν στη διαφορική διαγνωστική τους πρακτική και τα αναφερθέντα νοσήματα και σύνδρομα.
Οι αλλοιώσεις που μπορούν να παρουσιαστούν στα νύχια μπορεί να αφορούν το χρώμα τους, τη σύστασή τους, το σχήμα τους, την επιφάνειά τους καθώς και τα μαλακά μόρια πέριξ του νυχιού. Μερικές από τις προαναφερθείσες αλλοιώσεις θα μπορούσαν να περιγραφούν ως:
- Λευκοί, κυανοί, πράσινοι όνυχες
- Αύλακες στην επιφάνεια, κατά μήκος ή πλάτος του νυχιού
- Στίγματα στην επιφάνεια του νυχιού σαν πολλαπλά χτυπήματα με τη μύτη καρφίτσας
- «μάδημα» των νυχιών ή και καταστροφή του φυσιολογικού σχήματος χωρίς να υπάρχει ένα σαφές εξωτερικό μηχανικό αίτιο.
Συμπερασματικά, ο ασθενής δεν πρέπει να παραβλέπει τις αλλοιώσεις των νυχιών αλλά αντίθετα να αναζητά άμεσα την συμβουλή ενός ειδικού ιατρού.
Η λήψη λεπτομερούς ιστορικού και η ταυτοποίηση του τύπου της αλλοιώσεως, που είναι και το δύσκολο βήμα της εξετάσεως, είναι τα δύο βασικά βήματα που θα βοηθήσουν ώστε ο ασθενής ν λάβει την κατάλληλη θεραπεία για ένα νόσημα το οποίο ίσως δεν έχει εκδηλωθεί ακόμη ή επικαλύπτεται από κάποιο άλλο νόσημα ή σύνδρομο.
Συμβουλεύει ο Ιωάννης Ν. Χιώτης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός