1. Τι είναι η ιδιοπαθής παιδική σκολίωση;
Σκολίωση είναι ένας περιγραφικός όρος, ο οποίος εκφράζει την αυξημένη κυρτότητα της Σπονδυλικής Στήλης (Σ.Σ.) στο οβελιαίο επίπεδο και αφορά γωνίωση (όπως αυτή προσδιορίζεται με την μέθοδο Cobb) μεγαλύτερη των 10ο. Κυρτότητα εως 10ο αναφέρεται ως σπονδυλική ασυμμετρία και δεν χρήζει ιατρικής παρέμβασης. Ο όρος ιδιοπαθής προσδιορίζει την απουσία κάποιου σαφούς αιτίου εμφάνισης της σπονδυλικής ανατομικής διαταραχής. Ως παιδική ορίζεται η σκολίωση που εμφανίζεται ή έστω διαγιγνώσκεται στην ηλικία μεταξύ 3 και 10 ετών.
2. Ποιος είναι ο απαιτούμενος ακτινολογικός έλεγχος για την διάγνωση της ιδιοπαθούς παιδικής σκολίωσης;
Η λήψη προσθιοπίσθιας και πλάγιας ακτινογραφίας ολόκληρης της Σ.Σ., στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται τόσο η ιερολαγόνιος άρθρωση, όσο και τα ισχία, είναι η απαιτούμενη εξέταση(εικόνα 1). Η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις διερεύνησης πιθανών νευρολογικών παθήσεων.
3. Πως κατηγοριοποιείται;
Ο προσδιορισμός της θέσης του κυρτού(δεξιό ή αριστερό), σε σχέση με τον άξονα της Σ.Σ. στο μετωπιαίο επίπεδο, σε συνδυασμό με τον αριθμό των κυρτωμάτων συνιστά 5 τύπους σύμφωνα με τους King-Moe.Στην περίπτωση που η κατάταξη βασίζεται στην ευελιξία των κυρτωμάτων κατά την πλάγια παρέκκλιση του σώματος, τότε χρησιμοποιείται η κατηγοριοποίηση του Lenke.
4. Ποια είναι τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά της;
• Αντιπροσωπεύει το 12-21% των ιδιοπαθών σκολιώσεων.
• Στις ηλικίες 3-6 ετών η σχέση αγόρι:κορίτσι ειναι 1:1.
• Στις ηλικίες 6-10 ετών η σχέση αγόρι:κορίτσι είναι 1:8!
• Η δεξιά θωρακική Σκολίωση αποτελεί το 66% των περιπτώσεων.
5. Πότε πρέπει να παρακολουθείται ένα παιδί; Όλα τα παιδιά με ιδιοπαθή σκολίωση θέλουν νάρθηκα;
Υπάρχουν σαφείς οδηγίες για την παρακολούθηση και θεραπεία της παιδικής σκολίωσης. Ανάλογα με την εξέλιξη ανάλογη είναι και η αντιμετώπιση του κάθε παιδιού. Οι γενικές αρχές είναι οι εξής:
• <20ο : Τακτικός ακτινολογικός έλεγχος ανά 6μηνο.
• 20ο – 25ο: Κλινικός και ακτινολογικός έλεγχος σε 6 μήνες. Αν παρατηρηθεί αύξηση >5ο , τότε συνιστάται η χρήση κηδεμόνα.
• >25ο . Άμεση έναρξη χρήσης κηδεμόνα.
• >40ο . Ο κηδεμόνας δεν είναι αποτελεσματικός και απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση.
6. Ποια είναι τα αποτελέσματα της ναρθηκοποίησης;
Η ικανότητα του κηδεμόνα να μειώνει τον ρυθμό εξέλιξης της σκολίωσης, να την σταθεροποιεί ή ακόμα και να την βελτιώνει, ποικίλει σημαντικά στην βιβλιογραφία. Φαίνεται ότι τα αγόρια αντιδρούν θετικά πιο δύσκολα σε σχέση με τα κορίτσια. Η έγκαιρη και ιατρικά τεκμηριωμένη διάγνωση, η γνώση του ορθοπαιδικού πάνω στα θέματα της παιδικής σκελετικής ωρίμανσης, η σωστή επιλογή νάρθηκα, η εντατική εφαρμογή των οδηγιών από γονείς και παιδί παίζουν σημαίνοντα ρόλο στην εξέλιξη της πάθησης.
Συμβουλεύει ο κος Κωνσταντίνος Ε. Τόλης, MD, Msc, Χειρούργος ορθοπαιδικός