Η απιστία τις περισσότερες φορές σηματοδοτεί το τέλος μίας σχέσης ή ενός γάμου. Σε μερικές περιπτώσεις αποτελεί όμως το σήμα κινδύνου και για τα δύο μέλη που εμπλέκονται σε αυτήν, ότι η σχέση τους περνάει μία σοβαρή κρίση. Είναι τρομερά δύσκολο για ένα ζευγάρι να καταφέρει να ξεπεράσει την ύπαρξη της απιστίας. Δεν είναι όμως ακατόρθωτο.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που είναι δυνατόν να οδηγήσουν στην απιστία και αυτοί οι παράγοντες μπορούν σε αρκετές περιπτώσεις να λειτουργήσουν και συνδυαστικά. Ας δούμε μερικούς από αυτούς.
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που οδηγούν στην απιστία είναι η απογοήτευση και η μοναξιά που μπορεί να νιώθει ο εμπλεκόμενος μέσα στην υπάρχουσα σχέση του ή στον γάμο του. Οι συνεχείς καυγάδες, η επικριτική συμπεριφορά ενός συντρόφου ή και των δύο, το κλίμα έντασης και υποτίμησης του ενός προς τον άλλον, η γκρίνια, η ειρωνεία, ο σαρκασμός και η αδιαφορία προκαλούν τα προαναφερόμενα συναισθήματα.
Η απομόνωση επίσης που προκύπτει από την έλλειψη κοινών ενδιαφερόντων μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση μίας συμπεριφοράς άρνησης που θα οδηγήσει τελικά στην απιστία.
Άλλοι τρόποι δημιουργίας απογοήτευσης και αρνητικών συναισθημάτων είναι η έλλειψη επικοινωνίας και η άρνηση για συζήτηση, η αποχή από το σεξ, το σεξ χωρίς συναισθηματικούς δεσμούς, η έλλειψη καθημερινού ενδιαφέροντος για τον / την σύντροφο, η δημιουργία της εντύπωσης πως όλα είναι σημαντικότερα και προηγούνται στις προτεραιότητες από τον /την σύντροφο (παιδιά, εργασία, πεθερικά κλπ).
Απογοήτευση δημιουργείται και όταν δεν υπάρχει κατανόηση και ευαισθησία προς τις συναισθηματικές ανάγκες του / της συντρόφου καθώς και η έλλειψη της πρόθεσης συμφιλίωσης ή συμβιβασμού μετά από μία λογομαχία ή διαφωνία. Ο εγωκεντρισμός, η καταπίεση και ο υπερβολικός έλεγχος επίσης δημιουργούν κλίμα έντασης και άρνησης ως προς τον / την σύντροφο.
Συζυγική απιστία: οδυνηρές ψυχικές συνέπειες
Ένα επεισόδιο συζυγικής απιστίας μπορεί να είναι καταστροφικό για ένα γάμο. Ο θυμός και η απώλεια εμπιστοσύνης που δημιουργούνται είναι τόσο δυνατά αισθήματα που μπορούν να διαλύσουν πολλούς γάμους.
Είναι σημαντικό στις περιπτώσεις αυτές τα άτομα που επηρεάζονται να γνωρίζουν τα διάφορα ψυχολογικά στάδια από τα οποία θα περάσουν μετά από ένα επεισόδιο απιστίας. Είναι επίσης εξ’ ίσου σημαντικό να γνωρίζουν τα στάδια αυτά, τόσο το άτομο που έχει κάνει την απιστία όσο και εκείνο που έχει εξαπατηθεί.
Η αναγνώριση της ψυχολογικής εξέλιξης μετά από το επεισόδιο απιστίας αποτελεί μία βασική συνιστώσα που θα επιτρέψει στο ζεύγος να ξεπεράσει τη δύσκολη δοκιμασία και να μπορέσει να συνεχίσει πάνω σε νέες βάσεις τις σχέσεις και το γάμο του.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες περιγράφονται 3 αρχικά στάδια τα οποία ακολουθούν την αποκάλυψη μίας εξωσυζυγικής σχέσης:
- Το πρώτο στάδιο: Είναι μία έντονα δραματική, συναισθηματική φάση, με απρόβλεπτα σκαμπανεβάσματα, που χαρακτηρίζεται από θυμό, αυτοκατηγορίες, ενοχές, αυτοεξέταση και μία βαθιά ανασκόπηση και αξιολόγηση της σχέσης
- Το δεύτερο στάδιο: Είναι μία φάση με λιγότερη συναισθηματική φόρτιση, κατά την οποία υπάρχει κατά κάποιο τρόπο μία αναστολή ενεργειών που θα επιδείνωναν περαιτέρω την κατάσταση. Γίνονται προσπάθειες για να κατανοηθούν οι λόγοι για τους οποίους έγινε η απιστία. Επανέρχονται επίμονες βασανιστικές λεπτομέρειες σε σχέση με την ερωτική υπόθεση. Υπάρχει παράλληλα μία συναισθηματική και φυσική απομάκρυνση όπως επίσης και μία τάση προσέγγισης άλλων φίλων
- Το τρίτο στάδιο: Είναι η φάση κατά την οποία ξανακτίζεται η εμπιστοσύνη. Είναι αναγκαία η εκδήλωση δέσμευσης στη σχέση και στο γάμο. Η εκδήλωση δέσμευσης είναι απαραίτητη για να μπορέσει να επέλθει συγχώρεση και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
Αναμφίβολα η συμβολή και η καθοδήγηση από έναν ειδικό σε θέματα οικογενειακής θεραπείας μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα τα δύο μέλη του ζεύγους να ξεπεράσουν την οδυνηρή κατάσταση που προκύπτει και τελικά να σώσουν το γάμο τους.
Πρέπει να αναζητηθούν οι αιτίες που έχουν προκαλέσει τη συναισθηματική και κάποτε τη φυσική απομάκρυνση που έχουν οδηγήσει στην απιστία. Υπάρχουν ζητήματα μέσα στη σχέση των δύο που πιθανόν να έχουν παραμείνει άλυτα. Πιθανόν να υπάρχουν και διαμάχες που δεν έχουν διευθετηθεί. Είναι οι καταστάσεις αυτές που δημιουργούν μία συνεχή κατάσταση θυμού, μία κατάσταση έντασης που στο τέλος οδηγεί στην απομάκρυνση του ενός από τον άλλο.
Όλες αυτές οι πτυχές των διαπροσωπικών σχέσεων θα πρέπει να αναγνωριστούν από τα δύο μέλη του ζεύγους, με τη βοήθεια κάποιου ειδικού θεραπευτή. Η αναγνώρισή τους θα επιτρέψει την ενεργοποίηση μηχανισμών επίλυσής τους για να μπορέσει η σχέση να λειτουργήσει ξανά πάνω σε καλύτερες βάσεις.
Συμβουλεύει η κα Βούλα Θεοφίλου, Ψυχολόγος