Παιδική παχυσαρκία

Η παχυσαρκία κατά την παιδική ηλικία αποτελεί συνηθισμένο πρόβλημα, η επίλυση του οποίου συνιστά πρόκληση για τους επιστήμονες της υγείας. Όσον αφορά στον ορισμό της παιδικής παχυσαρκίας δεν υπάρχει συμφωνία. Κατά το παρελθόν πάντως είχε οριστεί ως «περίσσια λιπώδους ιστού, μη επιθυμητού».

Κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες η συχνότητα του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας στα παιδιά έχει αυξηθεί σημαντικά σε παγκόσμια κλίμακα με τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας να εντοπίζονται στις Ανατολικές και Νότιες Ευρωπαικές χώρες.

Όσον αφορά στην Ελλάδα, τα δεδομένα σπανίζουν αλλά φαίνεται ότι το ποσοστό των παχύσαρκων παιδιών κυμαίνεται μεταξύ 2-10%, ενώ το ποσοστό των υπέρβαρων παιδιών είναι σαφώς υψηλότερο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε μια αναφορά του τονίζει ότι η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα κρίσιμο πρόβλημα για τη Δημόσια Υγεία, γι’ αυτό και η έρευνα στον τομέα αυτό έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Η αιτιολογία της παιδικής παχυσαρκίας είναι πολυπαραγοντική. Ωστόσο, τα οργανικά αίτια είναι σπάνια.και μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την ταχεία αυτή αύξησης της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία φαίνεται να έχει ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον στο οποίο ζουν τα παιδιά σήμερα. Η αυξημένη διαθεσιμότητα και προώθηση τροφών υψηλής θερμιδικής πυκνότητας, η αυξημένη συχνότητα γευμάτων εκτός σπιτιού, η αυξημένη κατανάλωση αναψυκτικών και η εισβολή της τηλεόρασης και των βιντεοπαιχνιδιών εις βάρος της σωματικής άσκησης εντείνουν το πρόβλημα της παχυσαρκίας, προσδίδοντάς του ανησυχητικές διαστάσεις.

Το γεγονός ότι οι διαιτητικές συνήθειες των παιδιών σήμερα απέχουν σε μεγάλο βαθμό από τις συστάσεις για υγιεινή διατροφή, δικαιολογημένα ενισχύει τις ανησυχίες των γονέων, αφού ένα παχύσαρκο παιδί έχει αυξημένη πιθανότητα να παραμείνει παχύσαρκο και στην ενήλικη ζωή, διατρέχοντας παράλληλα μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων όπως η υπέρταση, η υπερλιπιδαιμία και ο διαβήτης τύπου 2.

Τα θεραπευτικά προγράμματα παιδικής παχυσαρκίας μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα, όταν η θεραπεία δεν εστιάζει μόνο στην απώλεια βάρους αλλά στην αύξηση της φυσικής δραστηριότητας καθώς και στην αλλαγή της συμπεριφοράς ολόκληρης της οικογένειας και όχι μόνο του παιδιού. Η στροφή προς έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής με ορθές επιλογές τόσο του είδους όσο και της ποσότητας της τροφής είναι αναγκαία προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της παχυσαρκίας.

Πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ στα υπέρβαρα παιδιά στόχος είναι η διατήρηση του σωματικού βαρος σταθερού καθώς αυτό ψηλώνει, στα παχύσαρκα παιδιά χρειάζεται η μείωση της διατροφικής πρόσληψης, χωρίς όμως να επηρεαστεί ο ρυθμός ανάπτυξης. Προφανώς είναι μία δύσκολη προσπάθεια που απαιτεί συνεχη υποστήριξη του παιδιού τόσο από τον διαιτολόγο όσο και από όλα τα μέλη της οικογένειας για να διατηρήσει το ενδιαφέρον του και να μην «βαρεθεί».

Σε γενικές γραμμές η αποφυγή πολλών γλυκισμάτων, ο περιορισμός των ωρών παρακολούθησης τηλεόρασης και ενασχόλησης με τον υπολογιστή, η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και η υιοθέτηση ενός διατροφικού πλάνου ρεαλιστικού και ευέλικτου που προσφέρει ποικιλία και επαρκή ποσότητα τροφής μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας.

Κλίνοντας,  αξίζει να προστεθεί ότι μπροστά στο παιδί δεν είναι σωστό να δίδεται πολύ μεγάλη σημασία στη δίαιτα, αφού μπορεί να του δημιουργήσει αίσθημα κατωτερότητας, ενώ μία εξίσου λανθασμένη τακτική από την πλευρά της οικογένειας είναι και η επιβράβευση του παιδιού με κάποιο είδος τροφής όπως κάποιο γλύκισμα. Αν θέλουν οι γονείς να ευχαριστήσουν το παιδί μπορούν να το κάνουν με άλλους τρόπους όπως με μία βόλτα ή την αγορά κάποιου παιχνιδιού.

Το πρόβλημα της παχυσαρκίας έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις παγκοσμίως, γεγονός που απαιτεί τα προγράμμα της Δημόσιας Υγείας να εστιάζουν πλέον στον τομέα της πρόληψης της παχυσαρκίας με τη συμμετοχή της οικογένειας, του σχολείου, των επιστημόνων υγείας, της κυβέρνησης, της βιομηχανίας τροφίμων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Συμβουλεύει η κα Δώρα Λάππα M(Med)Sci., Κλινική Διαιτολόγος, ΓΝΑ ΚΑΤ

Μοιράσου τη γνώση. Κοινοποίησε το!