Τις τελευταίες δυο δεκαετίες, ο τρόπος με τον οποίο καταναλώνουμε τη ζάχαρη έχει αλλάξει σημαντικά.
Είναι γεγονός οτι ενώ αγοράζουμε λιγότερα πακέτα ζάχαρης, δηλαδή λιγότερα πακέτα σακχαρόζης ή αλλιώς κοινής επιτραπέζιας ζάχαρης, που προέρχεται από τα κοκκινογούλια ή τα ζαχαροκάλαμα, τρώμε την ίδια ή ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα.
Αυτό συμβαίνει γιατί καταναλώνουμε προϊόντα που περιέχουν ζάχαρη σε διάφορες μορφές, την λεγόμενη «αόρατη ζάχαρη». Η ζάχαρη ανήκει στην ομάδα μακροθρεπτικών συστατικών, τους υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες (που στην καθομιλούμενη είναι γνωστοί και ως σάκχαρα, άμυλα κ.λπ.) είναι η κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό μας.
Υπάρχουν δυο βασικοί τύποι υδατανθράκων: οι απλοί και οι σύνθετοι.
Οι απλοί είναι γνωστοί και ως σάκχαρα. Όταν μιλάμε για σάκχαρα το μυαλό μας πηγαίνει συνήθως στους κρυστάλλους με την γλυκιά γεύση, την επιτραπέζια ζάχαρη. Όμως υπάρχουν πολλοί τύποι απλών σακχάρων. Για παράδειγμα απλό σάκχαρο είναι η λακτόζη που βρίσκεται στο γάλα, καθώς και η γλυκόζη και η φρουκτόζη που βρίσκονται στα φρούτα και σε αρκετά λαχανικά.
Αυτό σημαίνει οτι απλά σάκχαρα υπάρχουν σε ένα μεγάλο φάσμα τροφίμων όπως είναι τα γλυκά, οι χυμοί φρούτων, τα αναψυκτικά, τα φρούτα, το μέλι και πολλά άλλα τρόφιμα.
Επιπλέον, η ζάχαρη περιέχεται σε επεξεργασμένα τρόφιμα και αυτό ναι μεν αναγράφεται στη συσκευασία των προιόντων, όμως με ονόματα που δεν είναι ευρέως γνωστά ότι ουσιαστικά ταυτίζονται με την ζάχαρη, όπως η γαλακτόζη, η φρουκτόζη, η σορβιτόλη, η μαύρη ζάχαρη, η βύνη, οι μελάσες, η δεξτρόζη, η ζάχαρη από τεύτλο, τα σιρόπια φρούτων, η γλυκόζη κ.α.
Έχει υπολογστεί ότι η «αόρατη ζάχαρη» ξεπερνάει το 65% της ζάχαρης που καταναλώνουμε βάση των σημερινών διατροφικών συνηθειών. Τα σάκχαρα στερούνται σχεδόν παντελώς απαραιτήτων θρεπτικών ουσιών και έτσι συνεισφέρουν «κενές θερμίδες» στη δίαιτα.
Οι πληθυσμοί που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες σακχαρόζης τείνουν να παρουσιάζουν σε υψηλή συχνότητα τερηδόνα και ορισμένα χρόνια νοσήματα, όπως τα καρδιαγγειακά, ο σακχαρώδης διαβήτης και η παχυσαρκία.
Όμως ενώ η κατανάλωση σακχαρόζης είναι σαφώς ο κυριότερος αιτιολογικός παράγοντας της φθοράς των δοντιών, η συμβολή της στην δημιουργία των άλλων παθολογικών καταστάσεων δεν έχει ακόμα καταδειχτεί. Παρόλα αυτά, η λήψη μεγάλων ποσοτήτων σακχαρόζης είναι μια ανεπιθύμητη διαιτιτική πρακτική, καθώς φορτώνουμε τον οργανισμό μας μόνο με «κενές θερμίδες».
Συμβουλεύει η κα Αμαλία Τσαγκάρη, Διαιτολόγος Γ.Ν.Α. «ΚΑΤ»
