Τι είναι η αρτηριακή υπέρταση;
Αρτηριακή υπέρταση έχουμε όταν η αρτηριακή πίεση παραμένει υψηλή για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα και όταν είμαστε ήρεμοι, ακόμη και όταν κοιμόμαστε.
Αρτηριακή υπέρταση έχουμε όταν ξεπεραστούν τα όρια, δηλαδή όταν:
- Η συστολική πίεση («μεγάλη») υπερβεί τα 140 mmHg
- Η διαστολική πίεση («μικρή») υπερβεί τα 90 mmHg
- Και οι δύο ξεπεράσουν τα παραπάνω όρια.
Όταν η συστολική πίεση είναι μικρότερη των 120 και η διαστολική μικρότερη από 80 mmHg, τότε βρισκόμαστε σε ιδανικά επίπεδα. Να σημειωθεί πως τα παραπάνω όρια είναι χαμηλότερα (130/80 mmHg), για όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή νεφρική δυσλειτουργία.
Από τι προκαλείται η αρτηριακή υπέρταση;
Στο 95% των υπερτασικών δεν γνωρίζουμε την αιτία της αρτηριακής υπέρτασης. Έτσι χαρακτηρίζουμε την υπέρταση αυτή «ιδιοπαθή». Έχουν ενοχοποιηθεί παράγοντες όπως η κληρονομικότητα (γονείς με υπέρταση), το αυξημένο σωματικό βάρος, η υπερβολική πρόσληψη άλατος και η καθιστική ζωή, το κάπνισμα. Στο υπόλοιπο 5% των υπερτασικών, υπάρχει συγκεκριμένο παθολογικό πρόβλημα (νεφροπάθεια, νόσοι των επινεφριδίων, στένωση νεφρικών αρτηριών, άπνοια ύπνου), και τότε μιλάμε για «δευτεροπαθή» υπέρταση.
Από τι κινδυνεύει κάποιος που έχει αρτηριακή υπέρταση;
Οι ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση χωρίς αγωγή διατρέχουν:
- 7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου
- 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφράγματος μυοκαρδίου
- 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας
- 3 φορές για αορτικά ανευρύσματα και αρτηριοπάθεια των κάτω άκρων.
Ποια τα συμπτώματα της υψηλής αρτηριακή πίεσης αίματος;
Συχνά η αύξηση της πίεσης δεν συνοδεύεται από κανένα σύμπτωμα, για αυτό και η υπέρταση έχει χαρακτηριστεί ως ο ύπουλος δολοφόνος. Η ευρέως διαδεδομένη άποψη πως η υπέρταση έχει ως συμπτώματα τον πονοκέφαλο, τη ζάλη ή τη ρινορραγία, δεν έχει επιστημονική βάση.
Με ποιο τύπο πιεσομέτρου μπορώ να μετρώ αξιόπιστα την πίεσή μου στο σπίτι;
Στην αγορά κυκλοφορούν κυρίως 3 τύποι πιεσομέτρων:
- Τα υδραργυρικά.
- Τα μεταλλικά
- Τα ηλεκτρονικά. Τα τελευταία χρόνια η αξιοπιστία τους έχει τελειοποιηθεί, ενώ υπάρχει πια και ευρέως αποδεκτή διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησής τους.
Τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα καρπού μπορεί να είναι πιο εύχρηστα στην τοποθέτηση, αλλά μειονεκτούν γιατί δεν εξασφαλίζουν την ίδια ακρίβεια στη μέτρηση με αυτά του βραχίονα.Έτσι τα πιεσόμετρα βραχίονα συνιστώνται.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη σωστή μέτρηση της πίεσης στο σπίτι με ηλεκτρονικό πιεσόμετρο βραχίονα;
Μπορείτε να συμβάλλετε στη σωστή διάγνωση και τη παρακολούθηση της υπέρτασης, μετρώντας την πίεσή σας στο σπίτι.
- Μετρήστε δύο φορές το πρωί (πριν τα φάρμακα) και δύο το βράδυ (συνολικά 4 μετρήσεις την ημέρα) για μία εβδομάδα.
- Τουλάχιστον μισή ώρα πριν τη μέτρηση, αποφύγετε καφέ, γεύμα και κάπνισμα.
- Πριν να μετρήσετε, παραμείνετε σε καθιστή θέση για περίπου 5 λεπτά.
- Εφαρμόστε καλά την περιχειρίδα απευθείας πάνω στο μπράτσο (όχι πάνω από το μανίκι), περίπου στο ύψος της καρδιάς και 2 -3 εκατοστά πάνω από τον αγκώνα.
- Μετά την πρώτη μέτρηση, μη βγάλετε την περιχειρίδα. Περιμένετε ένα λεπτό και επαναλάβετε τη μέτρηση.
Ποια η θεραπεία και η πρόληψη της υπέρτασης;
Εάν χρειαστεί, ο υπερτασικός θα πρέπει να χάσει βάρος, εάν είναι υπέρβαρος, να μετριάσει την χρήση αλκοόλ, να διακόψει το κάπνισμα, να ακολουθεί μια διατροφή με χαμηλά λιπαρά και λίγο αλάτι, να αποφεύγει την χρήση καφέ (όχι πάνω από ένα το 24ωρο).
Για πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να λάβουν αγωγή τα άτομα με υψηλή πίεση;
Ένα σύνηθες σφάλμα, που κάνει ο υπερτασικός, ιδιαιτέρως εάν δεν εμφανίζει συμπτώματα, είναι να αμελεί την συστηματική λήψη της ενδεικνυόμενης φαρμακευτικής αγωγής. Η υπέρταση όμως είναι χρόνια νόσος, που απαιτεί στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, μόνιμη και συνεχή αγωγή. Επιπροσθέτως ο υπερτασικός πρέπει να γνωρίζει, ότι η αγωγή που λαμβάνει, ενδέχεται να τροποποιηθεί με την πάροδο του χρόνου, λόγω αλλαγών στην λειτουργική κατάσταση των εσωτερικών οργάνων.
Συμβουλεύει ο κος Γεράσιμος Γαβριελάτος, Επεμβατικός Καρδιολόγος, Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΑ ΚΑΤ