Συχνά, ενώ έχουμε χρησιμοποιήσει ένα συγκεκριμένο καλλυντικό για μήνες ή ακόμα και για χρόνια χωρίς κανένα πρόβλημα, παρατηρούμε αμέσως μετά την εφαρμογή του αίσθημα καύσου, δυσφορία, ερεθισμό ή ακόμα και κοκκινίλα. Σπάνια η ασθενής θα σκεφτεί πως το καλλυντικό – κρέμα, σαπούνι, προϊόν μακιγιάζ, ενυδατικό προϊόν σώματος ή ό,τι άλλο καλλυντικό – άρχισε να την ενοχλεί ενώ ως τότε δεν δημιουργούσε πρόβλημα.
Είναι συχνή η ερώτηση που απευθύνεται στον δερματολόγο «είναι δυνατόν να είμαι αλλεργική ξαφνικά σε αυτό ενώ το χρησιμοποιώ χρόνια ή μήνες χωρίς πρόβλημα;» (αλλεργική δερματίτιδα ). Κι όμως είναι πολύ σύνηθες. Όπως βέβαια μπορεί και από την πρώτη εφαρμογή του καλλυντικού, στο δέρμα, να εμφανιστεί αλλεργία- ερεθιστική δερματίτιδα.
Η δερματίτιδα από καλλυντικά είναι πολύ συνηθισμένη και μπορεί να εκδηλωθεί στην πρώτη εφαρμογή του καλλυντικού ή μετά από πολλαπλές εφαρμογές του προϊόντος όμως οι εκδηλώσεις στο δέρμα είναι περίπου οι ίδιες.
Συγκεκριμένα μπορεί να έχουμε την εμφάνιση- λόγω ερεθιστικής δερματίτιδας- μικρής ή πιο έντονης κοκκινίλας στο δέρμα που διαρκεί από μερικά λεπτά, ώρες ή και ημέρες -φυσαλίδων ή και μεγαλύτερων φυσαλίδων (πομφόλυγες) -διαβρώσεων, ελκώσεων και εφελκίδων (κρούστα, κακάδι )και τέλος -οιδήματος. Η ασθενής μπορεί να αισθάνεται αίσθημα καψίματος, φαγούρα, μικρά τσιμπηματάκια κι άλλα.
Συνηθισμένες ουσίες που προκαλούν ερεθιστική δερματίτιδα είναι:
- Τα α-υδροξυοξέα, το σαλικυλικό οξύ
- Αντισηπτικά όπως η χλωρεξιδίνη, εξαμίδη
- Η ουρία σε συγκέντρωση μεγαλύτερη από 20%
- Το λαουρυλοθειικό νάτριο που βρίσκεται σε σαπούνια
Τι πρέπει να κάνει κάποιος που υποπτεύεται δερματίτιδα από καλλυντικό;
1. Να διακόψει όλα τα καλλυντικά που χρησιμοποιεί
2. Να καθαρίσει το δέρμα με νερό ιαματικών πηγών και να κάνει κομπρέσσες με φυσιολογικό ορό
3. Να αποφύγει όσο αυτό είναι δυνατόν την εφαρμογή κρέμας με κορτιζόνη, η οποία μπορεί να εξαφανίζει πολύ γρήγορα την φλεγμονή αλλά μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα από κορτικοστεροειδές ή και άλλα προβλήματα
4. Να χρησιμοποιήσει κρέμα επουλωτική με λιπαρά οξέα, κεραμίδια και αλλαντοίνη.
5. Σε μη υποχώρηση των συμπτωμάτων επίσκεψη στον δερματολόγο.
Όμως είναι πολλές οι φορές που ένα άτομο μπορεί να εμφανίσει επιβραδυνόμενη αντίδραση σε ό, τι αφορά αρώματα, αντιηλιακά, βαφές μαλλιών ή καλλυντικά. Τότε μιλάμε για αλλεργική δερματίτιδα επιβραδυνόμενου τύπου. Τα συμπτώματα είναι τα εξής: – κνησμός
κοκκινίλα εντοπισμένη ή εκτεταμένη, που υποχωρεί κάτω από τη πίεση των δακτύλων
- ξηρότητα
- απολέπιση, οίδημα
- φυσσαλίδες
- διαβρώσεις- εφελκίδες.
Η ουσιώδης διαφορά με την ερεθιστική δερματίτιδα είναι ότι η αντίδραση δεν εμφανίζεται αμέσως στο σημείο επαφής με την ουσία, αλλά πολύ αργότερα μετά από συνεχείς επαφές με το καλλυντικό.
Γενικά πρέπει να ξέρουμε πως όσο χρησιμοποιούμε καλλυντικά μπορεί να ευαισθητοποιηθούμε σε αυτά. Έτσι το κραγιόν που χρησιμοποιούμε χρόνια μπορεί να προκαλέσει σχίσιμο και πόνο των χειλιών, κοκκινίλα κλπ. Μία σκιά μπορεί μετά από μήνες να εμφανίσει οίδημα, απολέπιση στο βλέφαρο.
Τι κάνουμε σε περίπτωση αλλεργικής δερματίτιδας;
- Απομάκρυνση της ύποπτης ουσίας
- Διενέργεια ειδικών τεστ για να βρεθεί η ουσία που προκαλεί την αλλεργία (πολλές φορές το αλλεργιογόνο μπορεί να μην είναι ένα αλλά πολλά).
- Εφαρμογή κορτιζονούχου κρέμας, σε περιορισμένη έκταση και για μικρό διάστημα
Αυτό που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι πως κανένα υποαλλεργικά καλλυντικό δεν μας εξασφαλίζει, ιδιαίτερα αν το άτομο είναι ήδη αλλεργικό. Γι’ αυτό ο καλύτερος σύμβουλος είναι ο δερματολόγος.
Συμβουλεύει η κα Λία Παπαθανάκου, Δερματολόγος
