Ο Ήλιος αποτελεί αστείρευτη πηγή ενέργειας και ζωής.
Ένα παλιό ρητό λέει:“Μέχρι τα 40 ο άνθρωπος έχει το δέρμα που κληρονόμησε, αλλά από τα 40 και μετά έχει το δέρμα που αξίζει”.
Όσον αφορά στον άνθρωπο και ειδικότερα στο δέρμα του ο ήλιος είναι απαραίτητος επειδή μετέχει στη σύνθεση βιταμίνης D, έχει μικροβιοκτόνο δράση καθώς επίσης και θεραπευτικές ιδιότητες σε νοσήματα του δέρματος όπως ακμή ή ατοπική δερματίτιδα.
Εντούτοις, η υπέρβαση του μέτρου έχει βλαβερές συνέπειες. Η “συσσώρευση” της ηλιακής ακτινοβολίας ξεκινάει από τη βρεφική κιόλας ηλικία του ανθρώπου. Αθροιστικά οι ώρες και τα χρόνια της έκθεσης του ατόμου στον ήλιο “γράφουν” στο δέρμα του επιταχύνοντας τη φυσιολογική διαδικασία γήρανσής του.
Μέσω ενός σύνθετου γενετικού μηχανισμού, το ηλιακό φως καταστέλλει την παραγωγή κολλαγόνου αδρανοποιώντας τα γονίδια που “παράγουν” το κολλαγόνο.
Υπεύθυνες είναι κυρίως οι ακτίνες UVA και τα αποτελέσματα της αλόγιστης έκθεσης αργά μεν αλλά σταθερά κάνουν την εμφάνιση τους: ρυτίδες, λεπτές γραμμές, αφυδατωμένο, θαμπό και χαλαρό δέρμα, ακτινικές εφηλίδες (κηλίδες), πανάδες, ευρυαγγείες, φαγέσωρες (μαύρα στίγματα).
Είναι σημαντικό λοιπόν να λαμβάνονται σωστά προφυλακτικά μέτρα και να γίνονται καθημερινή πράξη. Η χρήση αντιηλιακού προϊόντος είναι απαραίτητη όχι μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Ως αντιηλιακό προϊόν νοείται κάθε παρασκεύασμα (κρέμα, έλαιο, ζελέ, σπρέυ, κρέμα με χρώμα τύπου make up) που προορίζεται να έρθει σε επαφή με το ανθρώπινο δέρμα, με αποκλειστικό ή κύριο σκοπό, να προστατεύσει από την ακτινοβολία UV μέσω της απορρόφησης της διασποράς ή της αντανάκλασης της ακτινοβολίας.
Ο δείκτης ηλιακής προστασίας που αναφέρεται στα σκευάσματα αφορά μόνο στην προστασία από την ακτινοβολία που προκαλεί ερύθημα (δηλαδή κυρίως την ακτινοβολία UVB). Τα αντιηλιακά ωστόσο θα πρέπει να προσφέρουν προστασία τόσο από τις ακτίνες UVB όσο και από τις UVA.
Για να επιτευχθεί το επίπεδο προστασίας που αντιστοιχεί στο δείκτη όπου αναγράφεται στα σκευάσματα τα αντιηλιακά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε επαρκή ποσότητα, περίπου 36gr, (δύο μικρές κουταλιές κρέμας) για έναν ενήλικα. Σε περίπτωση όπου η ποσότητα μειωθεί για παράδειγμα κατά το ήμισυ μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της προβλεπόμενης προστασίας έως και κατά τα 2/3.
Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί, ότι άτομα με λευκό δέρμα, ανοιχτόχρωμα χαρακτηριστικά και εμφάνιση σπίλων (ελιές) στο σώμα τους είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούν αντιηλιακό προϊόν με υψηλό δείκτη. Αναφορικά, ένα προϊόν με δείκτη ηλιακής προστασίας 15 απορροφά το 93% της ακτινοβολίας UVB, ενώ ένα προϊόν με δείκτη προστασίας 30 απορροφά το 97%. Τέλος, οι δείκτες άνω των 50 δεν αυξάνουν την προστασία από την ακτινοβολία UV. (Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης, 22.9.2006)
Εκτός από το φωτότυπο προκειμένου να επιλέξουμε το σωστό αντιηλιακό προϊόν λαμβάνουμε υπόψη και τον τύπο του δέρματος. Στα λιπαρά δέρματα συνίσταται η χρήση αντιηλιακού προϊόντος χωρίς φαγεσωρογόνα στοιχεία (π.χ. πετρελαιοπαράγωγα), για την αποφυγή υπερέκκρισης σμήγματος.
Τα σκευάσματα όπου στερούνται φαγεσωρογόνων στοιχείων συνήθως αναγράφουν την ένδειξη “oil free”. Σε δέρματα ώριμα και αφυδατωμένα προτείνεται η χρήση αντιηλιακών προϊόντων που περιέχουν ενυδατικά στοιχεία (π.χ. υαλουρονικό οξύ, πανθενόλη, γλυκερόλη), πράσινο τσάι με έντονη αντιφλεγμονώδη και καταπραϋντική δράση και αντιοξειδωτικούς παράγοντες.
Το αντιηλιακό προϊόν θα πρέπει να τοποθετείται 20 λεπτά πριν την έκθεση σε όλες τις “ακάλυπτες” περιοχές του σώματος καθώς και στο πρόσωπο (με έμφαση στη μύτη και τα αυτιά) και να ανανεώνεται κάθε 2 ώρες. Ιδανικά, αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο τις ώρες όπου η ακτινοβολία του είναι ισχυρότερη (11.00 με 16.00).
Πρόσθετα μέτρα προστασίας είναι η χρήση γυαλιών ηλίου και καπέλου. Ωστόσο, αυτό που δεν πρέπει ποτέ να παραλείπεται είναι η ενυδάτωση της επιδερμίδας. Η ενυδάτωση αποτελεί το κύριο μέσω πρόληψης των ρυτίδων δίνει στο δέρμα την ελαστικότητα που χρειάζεται και καθυστερεί τα “σημάδια” της γήρανσης.
Για τη διατήρηση μιας νεανικής και σφριγηλής επιδερμίδας σημαντική είναι η πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών (Βιταμίνη C, φλαβονοειδή, σελήνιο κ.α.), που δρουν κατά του σχηματισμού των καταστροφικών ελευθέρων ριζών. Έτσι το δέρμα αντιστέκεται στη γήρανση για πολύ περισσότερο χρόνο!!!
Συμβουλεύει η κα Σπυριδούλα Κουτσόπετρα, Αισθητικός, Πτυχιούχος Τ.Ε.Ι Αθήνας