Τα τελευταία χρόνια έχουν τεράστιες αλλαγές σημειωθεί στον γυναικείο αθλητισμό.
Ο αγώνας του γυναικείου φύλου, ξεκίνησε από τις επίπονες προσπάθειες διεκδίκησης για την απλή συμμετοχή στον αθλητισμό, προχώρησε στις προσπάθειες διεκδίκησης αγωνιστικών μεταλλίων, ως σύμβολο διεκδίκησης ίσων ευκαιριών και δυνατοτήτων και φθάσαμε μέχρι τη κατάκτηση και του τελευταίου ανδρικού οχυρού στο Ολυμπιακό αγωνιστικό πρόγραμμα, αφού στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας είχαμε την επίσημη πρεμιέρα του αγωνίσματος της πάλης γυναικών.
Άθληση και Γυναικολογικές διαταραχές.
Η επιστήμη σήμερα, δέχεται ότι η ενασχόληση με τον αθλητισμό είναι ωφέλιμη, όσο δεν υπερβαίνονται τα φυσιολογικά όρια του οργανισμού. Αυτή η υπέρβαση των φυσιολογικών ορίων που εκδηλώνονται συχνά με τη μορφή τραυματισμών και μετατραυματικών επιπλοκών, συνηθισμένο φαινόμενο και για τα δύο φύλα, ειδικά στον γυναικείο οργανισμό εκδηλώνονται και με τη μορφή και κάποιων διαταραχών του περιοδικού κύκλου.
Σήμερα για να μπορέσουν τα παιδιά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του υψηλού αθλητισμού πρέπει να ξεκινήσουν προπόνηση στα 5-6 τους χρόνια και αγώνες πριν από τα 10 τους χρόνια, αφού απαιτούνται τουλάχιστον 6-8 χρόνια προετοιμασίας για να φθάσει μία αθλήτρια σε Ολυμπιακό επίπεδο, καθώς έχουμε πλέον 13χρονες Ολυμπιονίκες.
Ιδίως, στην κολύμβηση και γυμναστική έχουμε νεαρές αθλήτριες να υποβάλλονται σε πολύωρα, εξαντλητικά και επίπονα προπονητικά προγράμματα πριν και κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους.
Έτσι, δημιουργήθηκαν πολλά ερωτηματικά στους επιστήμονες σχετικά με τις επιδράσεις της τόσο εντατικής άσκησης στο γυναικείο οργανισμό και τις τυχόν επιπτώσεις στην αθλήτρια όταν αυτή τερματίσει την αθλητική της δραστηριότητα.
Οι διαταραχές του περιοδικού κύκλου αν και μπορεί να μην αποτελούν στο διάστημα που εκδηλώνονται σοβαρό πρόβλημα, επειδή είναι συνήθως αντιστρεπτές, ενδέχεται όμως, να δημιουργήσουν σοβαρό πρόβλημα στην αθλήτρια σε μεγαλύτερη ηλικία.
Διευκρινιστικά, πρέπει να πούμε ότι διαταραχές του περιοδικού κύκλου δεν εμφανίζονται μόνο στις αθλήτριες. Στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι στο μεν γυναικείο πληθυσμό η συχνότητα διαταραχών του περιοδικού κύκλου ανέρχεται σε ποσοστό 5% ενώ στις αθλήτριες το ποσοστό τριπλασιάζεται, δηλαδή φθάνει το 15% .
Οι διαταραχές του περιοδικού κύκλου είναι διαφόρων τύπων και διακρίνονται σε πολυμηνόρροιες, όπου έχουμε εμφάνιση του περιοδικού κύκλου περισσότερες από μία φορά μέσα στο μήνα – φαινόμενο που απαντάται συχνά σε νεαρές αθλήτριες- και αμηνόρροιες.
Η αμηνόρροια αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη του «συνδρόμου υπερπροπόνησης», όπου ο οργανισμός αντιδρά με τον πιο οικονομικό τρόπο προκειμένου να εξοικονομήσει ενέργεια και να συνεχίσει τις ενεργειακά πιο απαραίτητες για τον οργανισμό λειτουργίες του.
Οι αμηνόρροιες διακρίνονται σε:
- Πρωτογενή αμηνόρροια, η οποία χαρακτηρίζεται από καθυστέρηση της
πρώτης εμφάνισης της περιόδου πέρα από την ηλικία των 16 χρόνων. - Δευτερογενή αμηνόρροια, η οποία χαρακτηρίζεται από απουσία της περιόδου σε κοπέλες που έχει εμφανισθεί προηγουμένως έμμηνος ρύση.
Επιπρόσθετα η δευτερογενής αμηνόρροια διακρίνεται σε:
- αραιομηνόρροια όταν ο περιοδικός κύκλος εμφανίζεται σε
διαστήματα 39-90 ημέρες, αν και τα διαστήματα αυτά είναι επιλεγμένα
κάπως αυθαίρετα και σε - ακυκλική αμηνόρροια όταν ο περιοδικός κύκλος εμφανίζεται σε
διαστήματα μεγαλύτερα των 90 ημερών. Το ορμονικό status αυτών των
περιπτώσεων είναι σαφώς αξιοσημείωτα διαφορετικό από τις γυναίκες
με φυσιολογικό κύκλο ή ακόμη και με κύκλο με εμφανή συμπτώματα
αραιομηνόρροιας.
Οιστρογόνα και αγωνιστικές επιδόσεις: Τα γεγονότα, τα οποία συνοδεύουν το φαινόμενο της εμμηναρχής έχουν να κάνουν με την αύξηση των γυναικείων ορμονών, δηλαδή των οιστρογόνων, τα οποία σε μία νεαρή αθλήτρια παίζουν σημαντικό ρόλο στις αγωνιστικές επιδόσεις γιατί:
- Διαφοροποιούν το ποσοστό σωματικού λίπους.
- Επιταχύνουν τη σκελετική ανάπτυξη με το κλείσιμο των επιφύσεων των
οστών. - Προδιαθέτουν για μείωση της πιθανότητας παραμονής στα σπορ για τη
νεαρή αθλήτρια που γίνεται γρήγορα γυναίκα.
Εάν η αθλήτρια είναι αναγκασμένη να συνεχίσει προπόνηση σε υψηλά επίπεδα για μεγάλα χρονικά διαστήματα και να μην αυξήσει το βάρος της γιατί αυτό αντιτίθεται στην αθλητική της απόδοση θα πρέπει να ρυθμισθεί ορμονικά η περιοδικότητα του κύκλου της, ή τουλάχιστον να διασφαλισθεί η επαρκής λήψη ασβεστίου με τη διατροφή της δηλ. έως 2,5 gr /ημέρα ( 2500 mg/ημέρα). (Ένα φλυτζάνι γάλα περιέχει 300 mg ασβεστίου).
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Στη σύγχρονη αθλητιατρική, τα αίτια των τραυματισμών στις αθλήτριες αποτελούν πλέον στόχο μελέτης. Η έρευνα εξακολουθεί να συσχετίζει το φύλο με κάθε αίτιο τραυματισμού, στον αθλητισμό.
Στο μεταξύ, οι κλινικοί γιατροί αναλύουν τις διαφορές των δύο φύλων για να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους οι γυναίκες είναι λιγότερο επιρρεπείς στους τραυματισμούς κατά τις αθλητικές δραστηριότητες, και όταν αυτοί συμβούν μπορούν και αναρρώνουν πιο γρήγορα από ότι οι άντρες.
Ωστόσο, οι περισσότερες βιβλιογραφικές αναφορές υποστηρίζουν ότι ο αριθμός των τραυματισμών κατά τη διάρκεια αθλημάτων είναι άμεσα εξαρτώμενος από τον τύπο του αθλήματος παρά από το φύλο.
Και για τα δύο φύλα, τα αθλήματα επαφής συνεπάγονται περισσότερους τραυματισμούς από ότι τα υπόλοιπα αθλήματα , με τα διαστρέμματα και τις θλάσεις να είναι οι πιο κοινές κακώσεις τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες.
Ωστόσο, οι ανατομικές και φυσιολογικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων είναι δυνατόν να παίζουν κάποιο ρόλο στη συχνότητα και στον τύπο τραυματισμού.
Η ανάλυση των πιο κοινών μυοσκελετικών κακώσεων στις αθλήτριες –ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου του γόνατος , επιγονατιδομηριαία άρθρωση, κακώσεις ώμου και άκρου ποδός – οδηγεί στον επιτυχή σχεδιασμό της πρόληψης, διάγνωσης, θεραπείας και αποκατάστασης των καταστάσεων αυτών.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ
Η ευθυγράμμιση του κάτω άκρου στις γυναίκες – μεγαλύτερη διάμετρος λεκάνης, αυξημένη βλαισότητα γόνατος, υψηλότερη τιμή της γωνίας Q – και η διατήρησή της μετά από τραυματισμό, αναφέρεται συχνά στη διεθνή αρθρογραφία, ωστόσο, ελάχιστες ερευνητικές εργασίες υποστηρίζουν σαφή σχέση μεταξύ των δύο αυτών γεγονότων.(Εικ.1)
Μια άλλη άποψη η οποία επικρατεί είναι ότι, οι γυναίκες έχουν αυξημένη ελαστικότητα συνδέσμων. Όμως, οι Daniel et al (1983) και Weesner et al (1986), μετρώντας με αρθρόμετρο τους συνδέσμους του γόνατος, έδειξαν ότι δεν υπάρχει διαφορά ελαστικότητας των συνδέσμων η οποία να σχετίζεται με το φύλο ή με την ηλικία.(Εικ.2)
Ο Nicholas (1970), σε μελέτη του υποστηρίζει ότι οι ποδοσφαιριστές με χαλαρές αρθρώσεις είναι πιο επιρρεπείς στις κακώσεις γόνατος. Ανάλογες μελέτες άλλων ερευνητών, δεν αναφέρουν σαφή σχέση μεταξύ του βαθμού αστάθειας των αρθρώσεων και της συχνότητας τραυματισμού τους.
Κάποια ιδιαίτερη επίδραση των γυναικείων ορμονών στους μαλακούς ιστούς μπορεί να συνεισφέρει στην αστάθεια των αρθρώσεων, ωστόσο , η σχέση αυτή και η πιθανή συσχέτιση με τραυματισμούς δεν είναι σαφώς διευκρινισμένη και απαιτεί επιπλέον έρευνα.
ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Σε μια επιδημιολογική μελέτη του 1995 αναφέρεται ότι οι τραυματισμοί του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι πιο συχνοί στις γυναίκες (Εικ.3), ειδικά σε όσες συμμετέχουν σε αθλήματα με άλματα και στροφές.
Η αιτιολογία δεν είναι σαφής, ωστόσο υπάρχουν διάφορες απόψεις πάνω στο θέμα, όπως :
α) άμεσοι ανατομικοί παράγοντες: μήκος και ελαστικότητα του συνδέσμου, προσανατολισμός της διακονδύλιας εντομής, ευθυγράμμιση κάτω άκρου και
β) έμμεσοι παράγοντες και συνθήκες, δηλαδή: το επίπεδο δραστηριότητας, η εμπειρία, η μυϊκή δύναμη και ο συντονισμός των κινήσεων, καθώς και οι τριβές που αναπτύσσονται μεταξύ υποδήματος και εδάφους.
Μια προοπτική μελέτη σε 2 εθνικές κολεγιακές ομάδες Α κατηγορίας γυναικών έδειξε ότι ο κίνδυνος τραυματισμού του προσθίου χιαστού, χωρίς επαφή, μειώνεται με τροποποίηση των τεχνικών των αγωνισμάτων, όσο αφορά στους 3 πιο κοινούς μηχανισμούς κάκωσης: στάση-εναλλαγή, προσγείωση με τα γόνατα σε έκταση, one-step stop.
Αυτές οι κινήσεις αντικαθίστανται με τις ακόλουθες: ολόκληρη στροφή, προσγείωση με τα γόνατα σε κάμψη, 3 βήματα – σταμάτημα. Υπήρξε σημαντική μείωση των τραυματισμών του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου όταν έγινε τροποποίηση των τεχνικών.
Η άποψη «του εξαρτώμενου από τον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο γόνατο» υποστηρίχθηκε ως μια από τις κύριες αιτίες αυξημένου ποσοστού κακώσεων του εν λόγω συνδέσμου. Αυτό σημαίνει ότι, η πρόσθια ολίσθηση της κνήμης είναι αυξημένη αλλά δεν συνυπάρχει παθολογική στροφής της (pivot shift).
Επιπλέον, παρατηρείται τυπική υπερέκταση του γόνατος. Πράγματι, αν συμβεί ρήξη προσθίου χιαστού συνδέσμου σε ένα τέτοιο γόνατο τότε, το γεγονός αποτελεί πρόκληση για το αν θα πρέπει να ακολουθηθεί συντηρητική ή χειρουργική αγωγή.
Σε μια πρόσφατη αξιόλογη μελέτη, εκτιμήθηκαν 60 άντρες αθλητές, 40 γυναίκες αθλήτριες καθώς και 40 άτομα ως ομάδα ελέγχου, όσο αφορά την πρόσθια ολίσθηση της κνήμης. Όσοι ασχολούνταν με τον αθλητισμό και είχαν υποστεί τραυματισμό στο γόνατο εξετάστηκαν επιπλέον στη μυϊκή δύναμη του κάτω άκρου, στην αντοχή, στο χρόνο αντίδρασης και στη μυϊκή συνεργασία.
Οι γυναίκες αθλήτριες παρουσίαζαν μεγαλύτερη χαλάρωση της άρθρωσης του γόνατος και σημαντικά μειωμένη μυϊκή δύναμη, από ότι οι άντρες αθλητές. Επιπλέον, στις δοκιμασίες με ισοκινητικό δυναμόμετρο, οι γυναίκες είχαν σαφώς υψηλότερη μέγιστη ροπή των ισχιοκνημιαίων μυών.
Ωστόσο, απαιτείται μεγαλύτερο στατιστικό δείγμα για να καταλήξει κανείς με σιγουριά στο συμπέρασμα ότι ο τραυματισμός του προσθίου χιαστού συνδέσμου αφορά κυρίως παράγοντες σε σχέση με το φύλο παρά με το άθλημα (Εικ.4).
Ενώ η αιτιολογία των τραυματισμών του προσθίου χιαστού συνδέσμου δεν είναι επαρκώς διευκρινισμένη, οι γενικές αρχές πρόληψης ρήξης του συνδέσμου είναι οι ακόλουθες:
- Ειδική προπονητική αντιμετώπιση ανά άθλημα, για να αποφευχθεί ο τραυματισμός.
- Ειδική προπόνηση για αθλήματα τα οποία απαιτούν άλματα και απότομες αλλαγές κατεύθυνσης.
- Ικανοποιητικό επίπεδο ικανοτήτων από τους αθλητές και τις αθλήτριες, καθώς επίσης και ευγενική άμιλλα.
Η αποκατάσταση τραυματισμού του προσθίου χιαστού συνδέσμου δεν θα πρέπει να διαφοροποιείται με βάση το φύλο του ασθενούς. Η συντηρητική έναντι της χειρουργικής θεραπείας πρέπει να αποφασίζεται μετά από εκτενή συζήτηση με τον ασθενή, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, το επάγγελμα, το επίπεδο των αθλητικών δραστηριοτήτων και τον τρόπο ζωής του.
Η συζήτηση αυτή καθώς και οι ιδιαιτερότητες του τραυματισμού θα οδηγήσουν στην απόφαση για χειρουργική ή συντηρητική αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου.
ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΑΣ (Ε/Μ) ΑΡΘΡΩΣΗΣ
Οι κακώσεις της Ε/Μ άρθρωσης είναι συχνότερες στις γυναίκες παρά στους άντρες. Ο όρος είναι γενικός και αφορά τα σύνδρομα του εκτατικού μηχανισμού -τετρακέφαλος, επιγονατίδα και επιγονατιδικός τένοντας – και τους πέριξ μαλακούς ιστούς.
Είναι χρήσιμο να διακρίνουμε την αστάθεια της επιγονατίδας από το σύνδρομο του Ε/Μ πόνου, η οποία μπορεί να υφίσταται με ή χωρίς ακτινολογική εντόπιση πλημμελούς ευθυγράμμισης.
ΑΣΤΑΘΕΙΑ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΑΣ
Η επιγονατίδα χαρακτηρίζεται ως ασταθής όταν μετατοπίζεται εύκολα προς τα έσω ή προς τα έξω εξαιτίας ενδογενών ή εξωτερικών δυνάμεων, ανεξάρτητα από το αν η θέση της σε σχέση με τη μηριαία τροχιλία είναι ομαλή ή όχι.
Τυπικά, η μετατόπιση της επιγονατίδας επέρχεται μετά από τραυματισμό και συνοδεύεται από οξύ ύγραρθρο. Ένα εξάρθρημα της επιγονατίδας χωρίς οξύ οίδημα πιθανόν οδηγεί σε διάγνωση χρόνιας αστάθειας.
Οι ιστοί είναι τόσο χαλαροί ώστε, καθώς η επιγονατίδα κινείται εντός και εκτός της τροχιλίας κατά την κάμψη και έκταση του γόνατος προκαλεί με την υπέρμετρη κίνησή της συνεχή τραυματισμό στους μαλακούς ιστούς.
Η αστάθεια μπορεί να οφείλεται σε:
- ανατομική δυσπλασία, για παράδειγμα συγγενής υποπλασία του έξω μηριαίου κονδύλου
- χαλάρωση των μαλακών ιστών – συνδέσμων – λόγω επαναλαμβανόμενου ερεθισμού τους.
- σύνδρομο Ehlers-Danlos.
Μια μελέτη η οποία βρίσκει πολλούς υποστηρικτές, έδειξε ότι τα εξαρθρήματα της επιγονατίδας είναι πιο συχνά στις γυναίκες παρά στους άντρες. Πολλές άλλες μελέτες όμως, πάνω στο ίδιο αντικείμενο, αποφαίνονται ότι οι άντρες είναι πιο επιρρεπείς σε αυτού του είδους τραυματισμό.
Είναι, ωστόσο, δύσκολο να ερμηνεύσει κανείς με σιγουριά αυτά τα στοιχεία γιατί οι περισσότερες έρευνες έγιναν σε περιόδους κατά τις οποίες η πλειονότητα των αθλητών ήταν άντρες, κάτι που σήμερα δεν ισχύει.
Επιπλέον, αυτές οι μελέτες δεν κατατάσσουν τα εξαρθρήματα με βάση το βαθμό ρήξης των μαλακών μορίων και των συνδέσμων ή με βάση την οστεολογία των ασθενών καθώς και με άλλα προγνωστικά κριτήρια.
Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για το κατά πόσο διαδραματίζουν ρόλο στη συχνότητα εμφάνισης των εξαρθρημάτων της επιγονατίδας παράγοντες όπως το φύλο και ανατομικοί παράγοντες – αυξημένη τιμή γωνίας Q, υποπλασία έσω λοξού πλατύ μυός, παθολογική στροφή και υπερέκταση κνήμης .
ΣΥΝΔΡΟΜΟ EΠΙΓΟΝΑΤΙΔΟΜΗΡΙΑΙΟΥ (Ε/Μ) ΠΟΝΟΥ
Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από πόνο στην Ε/Μ άρθρωση χωρίς επεισόδια αστάθειας. Ο πόνος μπορεί να συνοδεύεται με πλημμελή τροχοδρόμηση της επιγονατίδας, όπως αυτή φαίνεται στις απλές αξονικές ακτινογραφίες. Η πλημμελής τροχοδρόμηση είναι η μη φυσιολογική σχέση μεταξύ της επιγονατίδας και της μηριαίας τροχιλίας, η οποία συνεπάγεται ανώμαλα φορτία στην Ε/Μ άρθρωση και πόνο.
Τα σύνδρομα πλημμελούς ευθυγράμμισης της επιγονατίδας διακρίνονται πολύ καλά στις απλές αξονικές ακτινογραφίες. Στις ακτινογραφίες αυτές μπορεί να διαπιστώσει ο κλινικός γιατρός για το αν η επιγονατίδα είναι φυσιολογική, υπεξαρθρώνεται ή εμφανίζει κλίση (tilt) προς τα έξω.
Το υπεξάρθρημα αφορά χρόνια πλημμελή τροχοδρόμηση της επιγονατίδας από την κεντρική της θέση εντός της τροχιλίας χωρίς εμφανές εξάρθρημα. Ενώ ο ακτινολογικός έλεγχος βοηθά σημαντικά , η πλειονότητα των περιστατικών με σύνδρομο Ε/Μ πόνου δεν υπάγεται στην κατηγορία πλημμελούς ευθυγράμμισης της επιγονατίδας ίσως επειδή το φάσμα της τροχοδρόμησης της επιγονατίδας δεν είναι πλήρως κατανοητό.
Η έλλειψη πλήρους κατανόησης της σχέσης επιγονατίδας-τροχιλίας, σε ενεργητικό εύρος κίνησης, δείχνει ότι το σύνδρομο Ε/Μ πόνου χωρίς ακτινολογικά ευρήματα μπορεί να υποκρύπτει ήπια προβλήματα ευθυγράμμισης, τα οποία δεν διακρίνονται με τις μέχρι σήμερα διαθέσιμες απεικονιστικές μεθόδους. Έτσι, ο Ε/Μ πόνος αυτού του είδους είναι η πιο δύσκολη κατηγορία του συνδρόμου όσο αφορά στη θεραπεία του.
Ο Ε/Μ πόνος συχνά σχετίζεται με πλημμελή ευθυγράμμιση όλου του κάτω άκρου , όπως :
- Αυξημένη πρόσθια κλίση του αυχένα του μηριαίου(anteversion),
- Αυξημένη έσω στροφή κνήμης ,
- Ραιβότητα ή βλαισότητα γόνατος (varus-valgus),
- Πλατυποδία, υπερβολική ανάσπαση έξω χείλους άκρου ποδός.
Τα παραπάνω μπορεί να συνοδεύονται με αυξημένη τιμή γωνίας Q, υψηλή θέση της επιγονατίδας, γενικευμένη συνδεσμική χαλάρωση. Φαίνεται ότι τα παραπάνω προβλήματα είναι πιο συχνά στις γυναίκες χωρίς ωστόσο να υπάρχουν συνολικά συγκριτικά στοιχεία.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ – ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η αποκατάσταση αφορά κυρίως ενδυνάμωση του τετρακέφαλου μυ .
Ωστόσο, είναι χρήσιμο να αναφερθούν κάποιες βασικές αρχές αντιμετώπισης του προβλήματος:
- Πρέπει να εξετάζεται όλο το κάτω άκρο για πιθανά προβλήματα βάδισης, ευκαμψίας και μυϊκής δύναμης. Επίσης ελέγχονται τα ισχία για μειωμένο εύρος στροφής ή αδυναμία έξω στροφέων μυών καθώς και οι ισχιοκνημιαίοι και οι τετρακέφαλοι– ρίκνωση, σύσπαση . Επιπλέον δεν πρέπει να ξεχνάμε τον έλεγχο του Αχίλλειου τένοντα και του άκρου ποδός.
- Το πρόγραμμα ενδυνάμωσης του τετρακέφαλου πρέπει να περιλαμβάνει κατά κανόνα ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας, οι οποίες είναι πιο κοντά στις καθημερινές , φυσιολογικές δραστηριότητες. Επιπλέον , οι ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας προκαλούν μικρότερη φόρτιση στην επιγονατίδα παρά οι ασκήσεις ανοικτής κινητικής αλυσίδας . Πρέπει να δίνεται μεγάλη σημασία από τους φυσιοθεραπευτές στην πλειομετρική εκγύμναση του τετρακέφαλου μυ.
- Ο υπερβολικός πρηνισμός του άκρου ποδός είναι δυνατόν να ελεγχθεί με ημισεληνοειδές ορθωτικό μέσο, παρότι λίγες έρευνες είναι αυτές οι οποίες δέχονται την επιτυχία αυτών των ορθωτικών.
- Η τεχνική taping κατά Mc Connell καθώς και η χρήση περιεπιγονατίδων, είναι εξαιρετικά χρήσιμες μέθοδοι στην προσπάθεια της πλήρους αποκατάστασης των συνδρόμων Ε/Μ πόνου.
- Πρέπει οι ασθενείς να είναι γνώστες της ιδιαιτερότητας του προβλήματός τους και, εντοπίζοντας τις δραστηριότητες που τους προκαλούν πόνο να τις τροποποιήσουν ή να τις μειώσουν. Χρήσιμη είναι και η τροποποίηση της στάσης, για παράδειγμα η θέση οδήγησης, η άνοδος και η κάθοδος κλίμακας, οι στροφικές κινήσεις, η κάμψη των γονάτων.
Όταν σχεδιάζουμε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης για γυναίκες, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι πιθανόν να έχουν μικρότερη εμπειρία στην άθληση από ότι οι άντρες, καθώς και διαφορετική αντίδραση και αποδοχή στα προγράμματα μυϊκής ενδυνάμωσης.
Επίσης είναι πολύ πιθανόν οι γυναίκες αθλήτριες να μην τυγχάνουν και της απαιτούμενης προσοχής από τους προπονητές τους.
Η ενδυνάμωση πρέπει να σχεδιάζεται για κάθε άτομο ξεχωριστά ώστε να είναι ασφαλής και ταυτόχρονα να αποδίδει. Να έχουμε υπόψη μας ότι και τα λίγα βάρη μπορεί να είναι υπερβολικά για μια γυναίκα, η οποία δεν έχει ασκηθεί ποτέ πριν με αυτά.
Γενικά, όλοι οι αθλητές με μικρή πείρα σε προγράμματα αποκατάστασης και μυϊκής ενδυνάμωσης πρέπει να παρακολουθούνται στενά, κατά την αποθεραπεία τους.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΩΜΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ
Στην άρθρωση του ώμου αναφέρονται συχνά τραυματισμοί λόγω υπέρχρησής της σε κινήσεις κάμψης ή απαγωγής πάνω από το ύψος του κεφαλιού. Πιστεύεται ότι οι κολυμβήτριες επειδή έχουν μικρότερο ύψος από τους άνδρες καθώς και μικρότερο μήκος άνω άκρου, χρειάζεται να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να διανύσουν την ίδια απόσταση στην πισίνα.
Συνεπώς, οι κολυμβήτριες καταπονούν περισσότερο το μυϊκό τους σύστημα και την άρθρωση του ώμου. Επιπλέον, οι γυναίκες δεν γυμνάζουν όσο θα έπρεπε το μυϊκό σύστημα των άνω άκρων.
Συμπερασματικά, εκτός της πρόληψης, που είναι και το κυρίαρχο θέμα στην αποφυγή των γυναικείων αθλητικών κακώσεων και συνίστανται στην καλή γνώση τόσο των προπονητών όσο και των ιδίων των αθλητριών για τις διαφορές και ιδιαιτερότητες του γυναικείου οργανισμού, πρέπει και οι Αθλίατροι να κατέχουν εις βάθος όλα τα προαναγραφόμενα, για την σωστή καθοδήγηση και θεραπεία (χειρουργική ή συντηρητική αντιμετώπιση) της γυναικείας αθλητικής παθολογίας.-
Συμβουλεύει ο Dr Κουντής Λ. Γεώργιος MD,MSc,PhD, Χειρουργός Ορθοπαιδικός Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιμελητής Β΄ΕΣΥ, 5η Ορθ. Κλινική Νοσ/μείου ΚΑΤ
